Ο Άλι και ο Γιώργος : η άγνωστη φιλία του αμερικανικού ειδώλου με τον Nαυπάκτιο «μάγο της διαφήμισης»

PDF Εκτύπωση E-mail
 

<p>Ο Μοχάμεντ Αλι και ο Τζορτζ Λόις στο ρινγκ. Η φιλία των δύο ανδρών «σημαδεύτηκε» από ένα χρυσό Ολυμπιακό μετάλλιο και ένα εξώφυλλο που προκάλεσε αντιδράσεις σε όλη την Αμερική</p>

Ο Μοχάμεντ Αλι και ο Τζορτζ Λόις στο ρινγκ. Η φιλία των δύο ανδρών «σημαδεύτηκε» από ένα χρυσό Ολυμπιακό μετάλλιο και ένα εξώφυλλο που προκάλεσε αντιδράσεις σε όλη την Αμερική

<p>Ο Μοχάμεντ Αλι και ο Τζορτζ Λόις στο ρινγκ. Η φιλία των δύο ανδρών «σημαδεύτηκε» από ένα χρυσό Ολυμπιακό μετάλλιο και ένα εξώφυλλο που προκάλεσε αντιδράσεις σε όλη την Αμερική</p>

Από τη Ναύπακτο στο Μπρονξ
«Ο πατέρας μου, Χαράλαμπος Λόης, γεννήθηκε στο χωριό Καστανιά της Ναυπάκτου. Οταν ήταν παιδί έβοσκε πρόβατα. Ο παππούς μου πούλησε κάποια κοπάδια και τον έστειλε σε ηλικία 13 ετών, το 1907, ολομόναχο στην Αμερική. Στα 20 του χρόνια άνοιξε ένα ανθοπωλείο πολυτελείας στην Μπρόντγουεϊ. Οπως όλοι οι μετανάστες εκείνης της γενιάς ήταν ένας μικρός ήρωας, δούλεψε, έμαθε άπταιστα τη γλώσσα. Στα 28 του, του προξένεψαν μια ξανθιά, γαλανομάτα Ελληνίδα της Αμερικής (απο τήν Περίστα)που μαγείρευε υπέροχα. Είχαν έναν θαυμάσιο γάμο με τη μάνα μου. Οχι μόνο δεν πήρε προίκα αλλά έδωσε χρήματα στον παππού μου.

ΑΠΟ: e-nafpaktia

Λούισβιλ του Κεντάκι -μαζί και η ανθρωπότητα- αποχαιρέτησε τον δικό του Μοχάμεντ Αλι, τον πυγμάχο που ξεκίνησε από εκεί άσημος για να μετεξελιχθεί σε παγκόσμιο είδωλο. Για τον επαναστάτη των ρινγκ έχουν γραφτεί πολλά, όμως οι ιστορικοί του μέλλοντος θα συνεχίσουν να ρίχνουν φως στις άγνωστες πτυχές της ζωής του.

Μια από αυτές ήταν η σχεδόν καρμική σχέση του με έναν εξίσου σημαντικό Ελληνα: Τον Γιώργο Λόη, κορυφαίο διαφημιστή της Νέας Υόρκης και πρωτοπόρο της δεκαετίας του ’60 που άφησε το στίγμα του στην εξέλιξη των media, δίνοντας μέσα από τα κατορθώματα της καριέρας του πρωτογενές «υλικό» για το δημοφιλές σίριαλ «Mad Men».

Ελάχιστοι γνωρίζουν ότι το μαύρο είδωλο «χρωστάει» το Ολυμπιακό του μετάλλιο στον Λόη, αφού ήταν εκείνος που έσπρωξε τον Κάσιους Κλέι -όπως λεγόταν ακόμα τότε- να ξεπεράσει τις αναστολές του και να ανέβει στο αεροπλάνο για τη Ρώμη. Τα υπόλοιπα είναι Ιστορία. Το δεύτερο σπουδαίο κεφάλαιο στη σχέση των δύο ανδρών γράφτηκε το 1968, όταν ο συμπατριώτης μας φιλοτέχνησε το εξώφυλλο του αμερικανικού περιοδικού «Esquire» απεικονίζοντας τον -μουσουλμάνο πλέον- Μοχάμεντ Αλι πληγωμένο από βέλη σαν άλλο Αγιο Σεβαστιανό – μια αμφιλεγόμενη εικόνα που ακόμα και σήμερα αποτελεί ορόσημο για τον Τύπο και δίνει τροφή για συζήτηση.

Εφερε την επανάσταση

 
Ο Άλι και ο Γιώργος

Ο Γιώργος Λόης -George Lois για τους Αμερικανούς θαυμαστές του- δεν ήταν ένας συνηθισμένος διαφημιστής. Εγραψε τις πιο λαμπρές σελίδες στον τομέα του, πυροδοτώντας τη δημιουργική επανάσταση που γνώρισε το επάγγελμα στην Αμερική κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’60. Μεταξύ των χαρακτηρισμών που του έχουν αποδοθεί από τα μεγαλύτερα αμερικανικά έντυπα είναι «ιδιοφυΐα της διαφήμισης». Ως καλλιτεχνικός διευθυντής επιμελήθηκε 38 εξώφυλλα του περιοδικού «Esquire», τα οποία από το 2008 εκτίθενται στο Αμερικανικό Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης. Μάλιστα, όταν ξεκίνησε να εργάζεται στο αμερικανικό έντυπο, οι πωλήσεις του έφταναν τις 400.000, ενώ όταν αποχώρησε είχαν αγγίξει τα 2 εκατ.

Η πρώτη συνάντηση του Ελληνα γκουρού της επικοινωνίας με τον 18χρονο -τότε- πυγμάχο έγινε κατά την επίσκεψη του τελευταίου στη Νέα Υόρκη, λίγες μέρες πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ρώμης, όπου κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο.

Ο κορυφαίος πυγμάχος είχε μόλις κερδίσει το δικαίωμα να συμμετάσχει στους Αγώνες και ο δημοφιλής Αμερικανός αθλητικογράφος Ντικ Σαπ, ο οποίος τον είχε εντοπίσει πριν από 4 χρόνια, τον έβαλε σε ένα λεωφορείο με προορισμό το «Μεγάλο Μήλο». Οπως αναφέρει ο Γιώργος Λόης: «Για δύο μέρες, εγώ και ο Σαπ του δείχναμε την πόλη, την οποία επισκεπτόταν για πρώτη φορά. Οταν ήρθε η στιγμή να επιβιβαστεί στο αεροπλάνο για Ρώμη, ο Κάσιους αρνήθηκε. Την τελευταία στιγμή τον έσπρωξα κυριολεκτικά για να μπει. Το πιστεύετε; Ο πιο σκληρός άνθρωπος φοβόταν να πετάξει…».

Κατά τη διάρκεια της παραμονής του νεαρού πυγμάχου στη Νέα Υόρκη συνέβη ένα περιστατικό που καθόρισε μελλοντικά τη σχέση με τους θαυμαστές του. Ο Κάσιους αποφάσισε να πάει με τα πόδια στο Χάρλεμ, όπου ένας μεγάλος πυγμάχος της δεκατίας του ’50, ο Σούγκαρ Ρέι Ρόμπινσον, είχε ένα νυχτερινό κλαμπ. Ο νεαρός τότε αθλητής, ο οποίος ήθελε πολύ να τον γνωρίσει, το επισκέφθηκε κατά τις 7 το απόγευμα. Οταν βρέθηκε μπροστά του ο Σούγκαρ Ρέι, εκείνος τον σταμάτησε και του είπε: «Κύριε Ρόμπινσον, το όνομά μου είναι Κάσιους Κλέι και θα πάω στη Ρώμη να κερδίσω μετάλλιο για τις ΗΠΑ…». Ο Σούγκαρ Ρέι τον έσπρωξε και απομακρύνθηκε.

«Θα είμαι καλός με όλους»
Ο Γιώργος Λόης περιγράφει την κατάστασή του την επόμενη μέρα: «Οταν τον είδαμε το πρωί είχε δάκρυα στα μάτια. Μας είπε: “Οταν θα γίνω πρωταθλητής κόσμου δεν θα αντιμετωπίσω κανέναν με τον τρόπο που με χειρίστηκε αυτός. Θα είμαι καλός με όλους!”. Το περιστατικό αυτό τον έκανε να συνειδητοποιήσει ότι πρέπει να είναι ευγενικός και να αγαπάει τους οπαδούς του».

«Ο υπέροχος Ελληνας»
Οταν ο Λόης εισήλθε στον χώρο της διαφήμισης τη δεκαετία του ’50, οι συνάδελφοί του τον συμβούλευαν να αποκρύπτει το γεγονός ότι ήταν Ελληνας, καθώς στον χώρο κυριαρχούσαν οι γηγενείς. Ομως ο δημιουργικός συμπατριώτης μας αισθανόταν υπερήφανος για τις ρίζες του και έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι του για να τις επιδεικνύει: «Σε αντίθεση με αυτούς, εγώ διέδωσα παντού στην Αμερική την εθνικότητά μου. Ημουν ο “υπέροχος Ελληνας”. Κάθε ρεπορτάζ που με αφορούσε έτσι με ανέφερε. Ο Αλι λάτρευε την αντίδρασή μου. Και μου έλεγε: “Καθένας θα έπρεπε να είναι υπερήφανος για την προέλευσή του. Και ξέρεις, Γιώργο; Οι Ελληνες επινόησαν τη Δημοκρατία. Τα Μαθηματικά… Μου έκανε μάθημα για την Ελληνική Ιστορία!».

Εγραψε Ιστορία
Το εξώφυλλο του «Esquire» όπου ο Μοχάμεντ Αλι απεικονίζεται πληγωμένος από βέλη θεωρείται μία από τις πιο εμβληματικές εικόνες στην ιστορία του περιοδικού Τύπου. Εμπνευση αποτέλεσε ένας πίνακας του του 15ου αιώνα. Ο ίδιος ο άνθρωπος που το δημιούργησε, ο Γιώργος Λόης, μας εξηγεί: «Το 1962 ο Αλι στέφθηκε πρωταθλητής κόσμου. Δύο χρόνια αργότερα, σε μια συνέντευξη Τύπου ανακοίνωσε ότι ασπάζεται το Ισλάμ. Αυτό σόκαρε τη χώρα. Πολλοί μαύροι τον μίσησαν. Ιδια συναισθήματα προκάλεσε και σε πολλούς λευκούς, οι οποίοι τον έβλεπαν ως ένα μαύρο αθυρόστομο παιδί».

Αυτό το κύμα αρνητισμού που προκάλεσε η απόφαση του Αλι δεν άφησε ανεπηρέαστη την κυβέρνηση Νίξον. Ετσι αποφάσισαν να τον καλέσουν στον στρατό. Το 1967 εκείνος αρνήθηκε να υπηρετήσει στο Βιετνάμ επειδή δεν του το επέτρεπε η θρησκεία του, αλλά και γιατί θεωρούσε τον πόλεμο ως γενοκτονία σε βάρος του ντόπιου λαού. Καταδικάστηκε σε φυλάκιση 5 ετών. Επίσης στερήθηκε την άδεια του πυγμάχου για 3 χρόνια. Ηταν μια πολύ κακή περίοδος, όπου ο πρωταθλητής των ρινγκ έδωσε μάχη για την επιβίωση. Την περίοδο εκείνη «φωτίζει» με τις αναμνήσεις του ο Γιώργος Λόης. «Το 1968 του τηλεφώνησα και του είπα: “Mοχάμεντ, θα κάνω άλλο ένα εξώφυλλο για εσένα για το “Esquire”. Θα σε παρουσιάσω σαν τον Αγιο Σεβαστιανό…”. Του εξήγησα την περίπτωση του αγίου που ταυτιζόταν με τον νέο ?ρόλο? του ως μάρτυρα». Ετσι ο Αλι πήγε στη Νέα Υόρκη.

Ο Λόης του έδειξε μια καρτ-ποστάλ από το Μουσείο Mετροπόλιταν όπου διακρινόταν ένας πίνακα στον οποίο ο άγιος απεικονιζόταν να δέχεται τα βέλη. «Θέλω να ποζάρεις όπως ο άγιος», του είπε, με τον Μοχάμεντ να απαντάει αυθόρμητα: «Γιώργο, αυτό είναι για χριστιανούς!». Ο Λόης επέμεινε: «Ναι, Μοχάμεντ, αλλά το όνομά του είναι Αγιος Σεβαστιανός. Είναι ένας άγιος!». Ο Αλι δεν πείστηκε. «Μπορεί, αλλά είναι χριστιανός και αντίθετος στη θρησκεία μου…». Τελικά τη… λύση κλήθηκε να δώσει ο «πνευματικός πατέρας» του Αλι, ο Ελάιτζα Μοχάμεντ. «Τον καλέσαμε στο τηλέφωνο και του μίλησα. Μέσα σε πέντε λεπτά τού είπα τα πάντα για εμένα, για τον συμβολισμό του εγχειρήματος, μέχρι και για τη μυθολογία… Τελικά ενέκρινε τη φωτογράφηση. Είπε κάτι στον Μοχάμεντ και προχωρήσαμε».

Κατά τη διάρκεια των λήψεων ο Αλι διέκοπτε φωνάζοντας στον Λόη: «Ε, Γιώργο!» και εκείνος του απαντούσε: «Τι, Μοχάμεντ; Πόζαρε σωστά…». Κάποια στιγμή, ο Αλι άρχισε να δείχνει ένα ένα τα «βέλη» στο σώμα του δίνοντάς τους ονόματα μελών της αμερικανικής κυβέρνησης που τον κυνήγησαν λόγω της άρνησής του να πολεμήσει στο Βιετνάμ. Εδειξε το πρώτο βαφτίζοντάς το «Λίντον Τζόνσον», το επόμενο «Ρόμπερτ ΜακΝαμάρα», μετά «Κλαρκ Κλίφορντ», «Ντιν Ρασκ»… «Επρεπε να κάνω κάτι γι’ αυτόν την περίοδο που περίμενε την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Ηθελα να τον βοηθήσω… Ηξερα ότι ήταν ένα σύμβολο για τη θρησκεία και τη χώρα του».

Εντονες αντιδράσεις
To εξώφυλλο προκάλεσε έκρηξη αντιδράσεων στην Αμερική. «Οταν κυκλοφόρησε το περιοδικό, άνθρωποι πήγαιναν στο περίπτερο και ούρλιαζαν!», θυμάται ο Λόης. Ακόμα και ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ δεν είχε εκφραστεί εναντίον του πολέμου στο Βιετνάμ, μέχρι που είδε το συγκεκριμένο εξώφυλλο. Το «Esquire» έχασε διαφημίσεις αλλά κέρδισε σε πωλήσεις. «Εκανα έξι αντιπολεμικά εξώφυλλα. Και μπορούσα να το κάνω γιατί είχα έναν πολύ τολμηρό εκδότη, που έχασε διαφημιστικά έσοδα εξαιτίας τους. Αλλά είχε τα “καρύδια” να με αφήσει να το κάνω και να πολλαπλασιάσει τις πωλήσεις του περιοδικού…».

ΘΑΝΑΣΗΣ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ

πηγή:www.ethnos.