Τι προβλέπει το Σύνταγμα για τις διερευνητικές εντολές

Η απόφαση για πρόωρη προσφυγή στην κάλπη στις 20 Σεπτεμβρίου δρομολογείται μέσω της παραίτησης της κυβέρνησης, η οποία πάντως – σύμφωνα με το σύνταγμα – πυροδοτεί μια αλληλουχία ενεργειών, που λόγω της συγκυρίας καθίσταται τυπική.

Ο Αλέξης Τσίπρας δεν έχει την δυνατότητα να ζητήσει ευθέως την προσφυγή στις κάλπες λόγω εθνικού ζητήματος αφού δεν έχει συμπληρωθεί ένας χρόνος από τις προηγούμενες γενικές εκλογές και σε αυτήν την περίπτωση το σύνταγμα προβλέπει την διαδικασία επανάληψης των διερευνητικών εντολών. Συνεπώς ο μόνος τρόπος για προσφυγή στις κάλπες είναι η παραίτηση της κυβέρνησης, η διαπίστωση της αδυναμίας σχηματισμού νέας κυβέρνησης, ο ορισμός υπηρεσιακού πρωθυπουργού και η προκήρυξη εκλογών.

Βάσει του άρθρου 37, αν ο Αλέξης Τσίπρας καταθέσει την εντολή στον Προκόπη Παυλόπουλο, τότε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας οφείλει να δώσει την επόμενη εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον αρχηγό του δεύτερου κόμματος (Β. Μεϊμαράκης, ΝΔ) και σε περίπτωση αποτυχίας στον αρχηγό του τρίτου (Ν. Μιχαλολιάκος, Χ.Α.). Αν δεν ευδοκιμήσουν τα παραπάνω, τότε θα συγκαλέσει σύσκεψη αρχηγών για σχηματισμό ευρύτερης κυβέρνησης από την παρούσα Βουλή και εάν δε βρεθεί λύση, τότε είναι υποχρεωμένος να διαλύσει τη Βουλή και να προκηρύξει εκλογές με υπηρεσιακή κυβέρνηση. Σύμφωνα με το σύνταγμα της κυβέρνησης αυτής μπορεί να ηγηθεί «ο Πρόεδρος του Συμβουλίου της Eπικρατείας ή του Aρείου Πάγου ή του Eλεγκτικού Συνεδρίου». 

Με βάση τον εκλογικό νόμο, αφού δεν έχουν συμπληρωθεί 18 μήνες από την προηγούμενη εκλογική αναμέτρηση, οι εκλογές θα γίνουν με λίστα και όχι «σταυροδοσία». 

Το Σύνταγμα (άρθρο 37) προβλέπει:

Παρ. 2: Πρωθυπουργός διορίζεται ο αρχηγός του κόμματος το οποίο διαθέτει στη Bουλή την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών. Aν κανένα κόμμα δεν διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει στον αρχηγό του κόμματος που διαθέτει τη σχετική πλειοψηφία διερευνητική εντολή για να διακριβωθεί η δυνατότητα σχηματισμού Kυβέρνησης που να απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της Bουλής.

Παρ. 3. Aν δεν διαπιστωθεί αυτή η δυνατότητα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του δεύτερου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος και εάν δεν τελεσφορήσει και αυτή, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του τρίτου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος. Kάθε διερευνητική εντολή ισχύει για τρεις ημέρες. Aν οι διερευνητικές εντολές δεν τελεσφορήσουν, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας καλεί τους αρχηγούς των κομμάτων και, αν επιβεβαιωθεί η αδυναμία σχηματισμού Kυβέρνησης που να έχει την εμπιστοσύνη της Bουλής, επιδιώκει το σχηματισμό Kυβέρνησης από όλα τα κόμματα της Bουλής για τη διενέργεια εκλογών και σε περίπτωση αποτυχίας αναθέτει στον Πρόεδρο του Συμβουλίου της Eπικρατείας ή του Aρείου Πάγου ή του Eλεγκτικού Συνεδρίου το σχηματισμό Kυβέρνησης, όσο το δυνατόν ευρύτερης αποδοχής, για να διενεργήσει εκλογές, και διαλύει τη Bουλή.

Στο άρθρο 38 προβλέπει και το εξής:

Παρ. 1: O Πρόεδρος της Δημοκρατίας απαλλάσσει από τα καθήκοντά της την Kυβέρνηση, αν αυτή παραιτηθεί, καθώς και αν η Bουλή αποσύρει την εμπιστοσύνη της κατά το άρθρο 84 (σ.σ. δηλαδή απώλεια δεδηλωμένης/καταψήφιση πρότασης εμπιστοσύνης/υπερψήφιση πρότασης μομφής). Στις περιπτώσεις αυτές εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις των παραγράφων 2, 3 και 4 του άρθρου 37(σ.σ. δηλαδή οι προαναφερθείσες).http://www.thetoc.gr/