Δήμος Ναυπακτίας: Θερινό σχολείο του εργαστηρίου του Κορινθιακού Κόλπου

Στην ευρύτερη περιοχή του Κορινθιακού Κόλπου, εδώ και περίπου 30 χρόνια, διενεργείται μια συντονισμένη προσπάθεια για την πληρέστερη κατανόηση των γεωφυσικών διαδικασιών (π.χ. σεισμοί, κατολισθήσεις, τσουνάμι) που λαβαίνουν χώρα στην περιοχή.

Διαχρονικά, παρατηρούνται εφελκυστικές τάσεις με αποτέλεσμα ο Βόρειος και Νότιος Κορινθιακός Κόλπος να απομακρύνονται μέχρι τα 15 χιλιοστά ανά έτος, φαινόμενο μοναδικό στην Ευρώπη αλλά και στην υφήλιο για περιοχές πέρα των τεκτονικών ορίων. Ένα τμήμα της χερσαίας έκτασης του Βόρειου Κορινθιακού Κόλπου (παράκτιες περιοχές της νότιας Φωκίδας) κατέρχονται και του Νότιου (παράκτιες περιοχές της βόρειας Αχαΐας) ανέρχονται. Hπεριοχή μελετάται από ερευνητικές ομάδες από όλη την Ευρώπη. Στα πλαίσια προπτυχιακών και μεταπτυχιακών σπουδών την επισκέπτονταιτακτικά φοιτητές από πολλά Ευρωπαϊκά πανεπιστήμια λόγω του ότι αποτελεί ένα «φυσικό εργαστήριο» λόγω του μεγάλου πλήθους και ποικιλίας των γεωφυσικών φαινομένων και της πληθώρας ευρημάτων.

Για την όσο το δυνατόν πληρέστερη και ενδελεχή μελέτη, έχει εγκατασταθεί ένα μεγάλο πλήθος οργάνων (σεισμόμετρα, επιταχυνσιόμετρα, δορυφορικοί δέκτες GPSκλπ).Εκτός, λοιπόν, από περίπου 40 σεισμογράφους, έχουν εγκατασταθεί και 30 γεωδαιτικοί σταθμοί GPS σε μια έκταση από τη Λευκάδα μέχρι το Γαλαξίδι (βόρεια) και την Κεφαλονιά μέχρι το Αίγιο (νότια). Οι γεωδαιτικοί σταθμοί GPS μετράνε την παραμόρφωση του εδάφους και συμβάλουν στην κατανόηση του γεωτεκτονικού υποβάθρου της ευρύτερης περιοχής.

Ανά τακτά διαστήματα αλλά και σε έκτακτες περιπτώσεις η ομάδα μας επισκέπτεται την περιοχή για συναντήσεις, εκπαιδευτικές δραστηριότητες, εγκατάσταση και συντήρηση των σταθμών, λήψεις μετρήσεων κ.α., με ορμητήριο την πόλη της Ναυπάκτου, εκτός ειδικών περιπτώσεων.Ταυτόχρονα, λαμβάνονται δεδομένα από δορυφόρους παρατήρησης της γης με συχνές λήψεις. Οι επίγειες και δορυφορικές παρατηρήσεις αξιοποιούνται σε ερευνητικά έργα και μελέτες από διάφορες ερευνητικές ομάδες, οι οποίες καλύπτουν ένα ευρύ επιστημονικό πεδίο με σκοπό την σε βάθος κατανόηση των γεωφυσικών διαδικασιών που λαβαίνουν χώρα.

Ο κοινός τόπος των ερευνητικών δραστηριοτήτων στην περιοχή αποτελεί το CorinthRiftLaboratory (Εργαστήριο της τάφρου της Κορίνθου). Μέλη αυτής αποτελούν από την Ελλάδα το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, το Πανεπιστήμιο Πατρών, το Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Από την Γαλλική μεριά μετέχουν τα πανεπιστήμια Écolenormalesupérieureτου Παρισιού, της Νίκαιας,του Στρασβούργου,το SavoieMontBlancκαθώς και το ερευνητικό ίδρυμα InstitutdePhysiqueduGlobedeParis.Επίσης, μετέχουν και η Ακαδημία Επιστημών της Βουλγαρίας και ταπανεπιστήμια της Σόφιας και της Πράγας. Προσφάτως, ο Κορινθιακός Κόλπος εντάχθηκε ως Παρατηρητήριο της Κορινθιακής τάφρου (CorinthRiftObservatory, CRO) στο πλαίσια της παν-Ευρωπαϊκής υποδομής παρατήρησης της ηπειρωτικής γης.

Στα πλαίσια του θερινού σχολείου του εργαστηρίου του Κορινθιακού Κόλπου (CorinthRiftObservatory) 2017, μεταξύ άλλων, θα διενεργηθούν παρουσιάσεις/διαλέξεις από διακεκριμένους επιστήμονες της ημεδαπής και αλλοδαπής στην αγγλική γλώσσα σε φοιτητές που έχουν επιλεχθείκαθώς και στο ευρύ κοινό.

Υπό την Αιγίδα του Δήμου Ναυπακτίας

 

Συνδιοργάνωση :

Centre national de la recherchescientifique (CNRS), Γαλλία

Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (EAA

Το πρόγραμμα των δραστηριοτήτων έχει ως εξής:

Πέμπτη 21/9/2017

Εσωτερική συνάντηση για την πλατφόρμα για την αξιοποίηση δορυφορικών παρατηρήσεων για γεωφυσικές μελέτες GEP (GeophysicalExploitationPlatform) / PilotCorinthRiftLaboratoryProjectτου Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος ESA (EuropeanSpaceAgency)

 

Παρασκευή 22/9/2017

Ανοιχτή στο ευρύ κοινό

Κτήριο Β’ τμήματος φυσικής του Πανεπιστημίου Πατρών (1^ος όροφος Υπολογιστικό κέντρο)

12:00 – 12:15    Άνοιγμα θερινού Σχολείου CRL 2017, από τον Δρ. Pierre Brioleτης ÉcoleNormaleSupérieure

12:15 –12:30     Παρουσίαση του εργαστηρίου του Κορινθιακού Κόλπου, από τον Δρ. Παναγιώτη Ηλία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών

12:30 – 12:50    Θεωρητικά και πρακτικά θέματα μετρήσεων GNSS, από την καθ. Maya Ilievaτου πανεπιστημίου της Σόφιας

12:50 – 13:10    Εισαγωγή στην δορυφορική συμβολομετρία, από τον Δρ. Παναγιώτη Ηλία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών

13:10 – 14:00    Παρουσίαση, σεμινάριο και εργαστηριακές ασκήσεις της πλατφόρμας για την αξιοποίηση δορυφορικών παρατηρήσεων για γεωφυσικές μελέτες GEP (GeophysicalExploitationPlatform) του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος ESA (EuropeanSpaceAgency) για την περιοχή του Δυτικού Κορινθιακού Κόλπου. Από τον Δρ. Παναγιώτη Ηλία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και την καθ.MayaIlievaτου πανεπιστημίου της Σόφιας

14:00 – 15:00    Διάλλειμα

15:00 – 17:00    Συνέχεια των σεμιναρίων για το GEP

17:00 – 18:00    Συζήτηση – Κλείσιμο ημέρας

 

 

Σάββατο 23/9/2017

Ανοιχτή στο ευρύ κοινό

Ευρύτερη περιοχή του Βόρειου Κορινθιακού Κόλπου (συγκέντρωση/αναχώρηση: Ξενοδοχείο ΑΚΤΗ Ναύπακτος στις 9:10)

09:30 – 14:30    Ολοήμερες εκπαιδευτικές εργασίες πεδίου στην ενότητα «Σεισμολογία». Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να μετακινούνται με ιδία μέσα.

 

Αίθουσα εκδηλώσεων «Ναυπακτία» στο παλιό λιμάνι της Ναυπάκτου

16:30 – 16:00    Χαιρετισμός – Άνοιγμα ημέρας.

16:40 – 17:05    Σεισμικήπαρακολούθηση του Δυτικού Κορινθιακού Κόλπου, από τον καθ. ΕυθύμιοΣώκο του πανεπιστημίου Πατρών.

17:05 – 17:50    Θαλάσσια Γεωφυσική από την καθ. Εύη Νομικού του πανεπιστημίου της Αθήνας.

17:50 – 18:10    Διάλλειμα

18:10 – 20:15    Jean-LucBerenguer, ομότιμος καθηγητήςτου πανεπιστημίου της Νίκαιας και συνεργάτες. Το «seismo-box»: Πρακτική πειραματική συσκευή για την εκπαίδευση της σεισμολογίας στα σχολεία μέσης εκπαίδευσης

20:15 – 20:30    Συζήτηση – Κλείσιμο ημέρας

Κυριακή 24/9/2017

Ανοιχτή στο ευρύ κοινό

Ευρύτερη περιοχή του Βόρειου Κορινθιακού Κόλπου (συγκέντρωση/αναχώρηση: Ξενοδοχείο ΑΚΤΗ Ναύπακτος στις 9:10)

09:30 – 14:30    Ολοήμερες εκπαιδευτικές εργασίες πεδίου στην ενότητα «Γεωδαισία». Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να μετακινούνται με ιδία μέσα.

 

Αίθουσα εκδηλώσεων «Ναυπακτία» στο παλιό λιμάνι της Ναυπάκτου

16:30–16:40      Χαιρετισμός – Άνοιγμα ημέρας

16:40 – 17:15    Σεισμοί και σεισμικά ρήγματα στην περιοχή του Δυτικού Κορινθιακού Κόλπου, από τον Δρ. Αθανάσιο Γκανά του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών

17:15 – 17:50    Παρατηρήσεις εδαφικών παραμορφώσεων των  Ιονίων Νήσων, από τον Δρ. Βασίλειο Σακκά του Πανεπιστημίου Αθηνών

17:50 – 18:10    Διάλλειμα

18:10 – 18:35    Ανίχνευση κατολισθήσεων με δορυφορικές παρατηρήσεις, από τους υποψήφιους Διδάκτορες Βαγγέλη Μαλτέζο και Χρήστο Κοντόπουλο του Πολυτεχνείου Αθηνών

18:35 – 19:00    Τεκτονική Τεταρτογενούς του Κορινθιακού Κόλπου, από τον Δρ. Σωτήρη Βαλκανιώτη του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών

19:00 – 19:25    Απεικόνιση ενεργών ρηγμάτων με αξιοποίηση μετρήσεων επίγειων laser (LIDAR), από τον Γεώργιο Καραμήτρο (ΜSc), του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών

19:25 – 19:50    Διάχυση ηφαιστειακώνσωματιδίωνστην Δυτική Ελλάδα από τoνυποψήφιο ΔιδάκτοραLuccaTeray, του πανεπιστημίου του Clermont-Ferrand

19:50 – 20:15    Επανεκτίμηση του σεισμού του Αιγίου του 1995, από την υποψήφια Διδάκτορα Σταυρούλα Aλατζά, του Πολυτεχνείου της Αθήνας

20:15 – 20:50    Ποια πετρώματα κείτονται κάτω από τα πόδια μας στη Ναύπακτο σε βάθος 0-100 χιλιομέτρων, από τον Simon Buffet (MSc) της ÉcoleNormaleSupérieure

20:50 – 21:00    Συζήτηση – Κλείσιμοημέρας

 

 

Δευτέρα 25/9/2017

Ολοήμερη εν πλω εκπαιδευτική δράση με το σκάφος γεωφυσικών μελετών του πανεπιστήμιου Πατρών

 

Τρίτη 26/9/2017

Ανοιχτή στο ευρύ κοινό

Κτήριο Β’ του τμήματος φυσικής του Πανεπιστημίου Πατρών (2^ος όροφος)

09:30 – 09:40    Χαιρετισμός – Άνοιγμα ημέρας

09:40 – 10:30    Ενόργανη παρακολούθηση της Γέφυρας Ρίου-Αντίρριου, από τον Άκη Παναγή (MSc)

 

Εργαστήριο Σεισμολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών

11:00 – 12:30    Επίσκεψη/παρουσίαση του εργαστηρίου σεισμολογίας, από τον καθ. Ευθύμιο Σώκο του πανεπιστημίου Πατρών

12:30 – 13:00    Διάλλειμα

12:30 – 13:30    Παρουσίαση και ανάλυση υποθαλάσσιου δείγματος γεώτρησης (καρότου), από την καθ. Μαρία Γεραγά του πανεπιστημίου Αθηνών

13:30 – 14:15    Συζήτηση – Κλείσιμο Θερινού σχολείου CRL 2017

 

 

Κάθε παρουσίαση περιλαμβάνει 10’ λεπτά ερωτήσεων/συζήτησης.

Πληροφορίες για το εργαστήριο του Κορινθιακού Κόλπου στο http://crlab.eu.

Τα δορυφορικά δεδομένα που θα χρησιμοποιηθούν  την Παρασκευή 22/9/2017προέρχονται από τον δορυφόρο SENTINEL-1,τον οποίο ανέπτυξε και λειτουργεί ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος στο πλαίσιο των αποστολών Copernicus.

Το σχολείο είναι δωρεάν, με χορήγηση της διαμονής των φοιτητών και υποστηρίζεται από την ÉcoleNormaleSupérieure (ENS),τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος ESA(EuropeanSpaceAgency) με την δράση GEP / PilotCorinthRiftLaboratoryProject.

Στο σχολείο συμμετέχουν καθηγητές μέσης εκπαίδευσης υποστηριζόμενοι από την Ευρωπαϊκή Ένωση Γεωφυσικής (European Geosciences Union).

Το σχολείο ενδείκνυται για καθηγητές μέσης εκπαίδευσης.

Όλες οι παρουσιάσεις/διαλέξεις/σεμινάρια θα γίνουν στην αγγλική γλώσσα.

Οι εκδηλώσεις και οι εκπαιδευτικές εργασίες πεδίου (εκτός της εσωτερικής συνάντησης στις 21/9/2017 και της εν πλω δραστηριότητας στις 25/9/2017) είναι ανοιχτές στο ευρύ κοινό με τους περιορισμούς :

• Λόγω της περιορισμένης χωρητικότητας των αιθουσών θα υπάρξει σειρά προτεραιότητας.
• Για τις ολοήμερες εκπαιδευτικές εργασίες πεδίου, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να μετακινούνται με ιδία μέσα, να έχουν μια βασική φυσική κατάσταση και να είναι προετοιμασμένοι (φέροντας και το σχετικό εξοπλισμό) για μετακίνηση και βραχεία παραμονή σε υπαίθριους χώρους πεζοί.

 

 

Οι εκδηλώσεις και οι εκπαιδευτικές εργασίες πεδίου (εκτός της εσωτερικής συνάντησης στις 21/9/2017 και της εν πλω δραστηριότητας στις 25/9/2017) είναι ανοιχτές στο ευρύ κοινό με τους περιορισμούς :

• Λόγω της περιορισμένης χωρητικότητας των αιθουσών θα υπάρξει σειρά προτεραιότητας.
• Για τις ολοήμερες εκπαιδευτικές εργασίες πεδίου, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να μετακινούνται με ιδία μέσα, να έχουν μια βασική φυσική κατάσταση και να είναι προετοιμασμένοι (φέροντας και το σχετικό εξοπλισμό) για μετακίνηση και βραχεία παραμονή σε υπαίθριους χώρους πεζοί.