Ομιλία Δημήτρη Κωνσταντόπουλου για τον έλεγχο και τη προστασία του Δομημένου Περιβάλλοντος

Κύριε Πρόεδρε

Κυρίες & Κύριοι Συνάδελφοι

 

Ολοκληρώνεται η συζήτηση στην Ολομέλεια  του σχεδίου Νόμου για το δομημένο περιβάλλον.

Διαπίστωση μία:

Το νομοθετικό έργο της Κυβέρνησης ακολουθεί συγκεκριμένη τακτική.

Πατάει στο υπάρχον και δοκιμασμένο νομοθετικό πλαίσιο των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ προσπαθώντας να παρουσιάσει μια νέα πρόταση ως δική της.

Αυτή η πρόταση, σε πολλές περιπτώσεις αδυνατεί να δρομολογήσει τις αλλαγές και προσαρμογές που πρέπει να γίνουν στο πνεύμα της νέας εποχής.

 

Κύριοι της Κυβέρνησης,

Η αγωνία σας δεν είναι να παρουσιάσετε κάτι νέο, αλλά να αφορίσετε το παρελθόν, να ξορκίσετε το έργο μας και να αποδομήσετε την πολιτική μας.

Έτσι εξηγείται και η άρνησή σας να εκδώσετε τα Προεδρικά Διατάγματα και τις Υπουργικές Αποφάσεις που χρειάζονταν για να τεθούν σε εφαρμογή ήδη ψηφισμένες διατάξεις, όπως η ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίων καθώς και ο ηλεκτρονικός τρόπος έκδοσης των αδειών.

Και σήμερα οι διαδικασίες αυτές νομοθετούνται και πάλι από την αρχή.

Ωστόσο, κύριοι της Κυβέρνησης ,ο λαός μας έχει μνήμη και κρίση και μας αξιολογεί όλους.

 

Κύριε Υπουργέ,

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Παρά τις καλές προθέσεις του Νομοσχεδίου, σας έχουμε τονίσει τις προβληματικές διατάξεις που αυξάνουν τη γραφειοκρατία και το Δημόσιο, δημιουργούν αντί να επιλύουν προβλήματα και επιβαρύνουν με επιπλέον κόστη τους ιδιοκτήτες ακινήτων .

 

Με το Νομοσχέδιο προβλέπεται  η σύσταση των Παρατηρητηρίων, σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο  .

Οι Υπηρεσίες αυτές, θα μπορούσαν να βοηθήσουν στον έλεγχο του δομημένου περιβάλλοντος εκ μέρους της Πολιτείας.

Ωστόσο, δε διευκρινίζεται πώς και πότε θα στελεχωθούν.

 

Το Νομοσχέδιο προβλέπει επίσης τη δημιουργία Συμβουλίων και Επιτροπών, τα περισσότερα από τα οποία ωστόσο ήδη λειτουργούν.

Αντί να εργαστούμε για να γίνουν πιο αποτελεσματικά και να εξυπηρετούν καλύτερα το δημόσιο συμφέρον, το μόνο που κάνει η Κυβέρνηση είναι να αλλάζει τη Συγκρότησή τους.

Ακόμα όμως και έτσι δεν λύνονται προβλήματα.

Προτείναμε στα Συμβούλια Αρχιτεκτονικής να μετέχουν και Πολιτικοί Μηχανικοί, που είναι οι αρμόδιοι να κρίνουν ζητήματα στατικότητας.

Δεν εξετάζονται στα Συμβούλια μόνο αλλαγές όψεων κ. Υπουργέ.

Γιατί τους αφήνετε εκτός ;

Κύριε Υπουργέ,

Το σίγουρο είναι ότι οι ρυθμίσεις του Νομοσχεδίου για τα Συμβούλια και τις Επιτροπές, δεν οδηγούν σε αποκέντρωση, αλλά αντίθετα αυξάνουν ακόμα περισσότερο τη γραφειοκρατία .

 

Στην έκδοση οικοδομικών αδειών, επαναλαμβάνονται υπάρχουσες ρυθμίσεις.

Τόσο ο ηλεκτρονικός τρόπος έκδοσης των αδειών, όσο και η έκδοση της άδειας με ευθύνη του μηχανικού προβλέπονταν ήδη.

Αυτό που ήταν ζητούμενο ως θεσμική μεταρρύθμιση, ήταν να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις ώστε κάθε μηχανικός που εκδίδει μία άδεια με ευθύνη του να είναι βέβαιος ότι δεν έχει υπάρξει κάποια αλλαγή στη νομοθεσία, την οποία δε γνωρίζει.

Αυτό στο οποίο καταλήγουμε με την παρούσα ρύθμιση είναι αφενός οι μηχανικοί να επωμίζονται μεγάλες ευθύνες και αφετέρου να εκδίδονται άδειες χωρίς ουσιαστικό έλεγχο νομιμότητας από την Πολιτεία.

 

Στο Άρθρο 49 :

Πρώτον, δημιουργείται ένα Μητρώο καταγραφής των Μηχανικών, ενώ ακόμα εκκρεμεί η έκδοση των Προεδρικών Διαταγμάτων για τα επαγγελματικά δικαιώματα των διπλωματούχων πολιτικών μηχανικών και των μηχανικών ΤΕ. 

Πώς θα εφαρμοστεί λοιπόν η διάταξη ;

Σημειώνω ότι και η Επιστημονική  Υπηρεσία της Βουλής επισημαίνει στην έκθεσή της ότι η ρύθμιση φαίνεται να μην περιλαμβάνει τους μηχανικούς των ΤΕΙ και επομένως τίθενται θέματα επαγγελματικών δικαιωμάτων και άνισης μεταχείρισης των μηχανικών ΤΕ.

Τα πράγματα λοιπόν, είναι σαφή.

 

Δεύτερον, με νομοτεχνική βελτίωση που καταθέσατε κ. Υπουργέ, προσθέσατε παράγραφο 5 στο άρθρο, σύμφωνα με την οποία τα σχέδια στις άδειες δόµησης για κτίρια σε παραδοσιακό οικισµό, διατηρητέα κλπ υπογράφονται από αρχιτέκτονες μηχανικούς.

Η ρύθμιση περιορίζει τα επαγγελματικά δικαιώματα των πολιτικών μηχανικών για τα οποία εφαρμόζεται το άρθρο 29 ν. 4439/2016, με βάση το οποίο συγκροτήθηκαν και εργάστηκαν πολυμελείς επιτροπές.

 

Για την ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίων, ήδη τόνισα ότι συνιστά μία ήδη νομοθετημένη διαδικασία.

Εξυπηρετεί τον Πολεοδομικό σχεδιασμό της χώρας, ωστόσο συνεπάγεται κόστος που οι πολίτες δεν μπορούν να αντέξουν.

Προτείνουμε λοιπόν, αφού η ηλεκτρονική ταυτότητα υπηρετεί  το δημόσιο συμφέρον, το κόστος της να αφαιρείται από φόρους που συνδέονται με το ακίνητο.

 

Ως προς τον πειθαρχικό έλεγχο στους μηχανικούς στο άρθρο 60,

Πρέπει να διευκρινισθεί ότι ο έλεγχος ασκείται από τις ενώσεις τους. Και στην περίπτωση των μηχανικών ΤΕ αυτή είναι η ΕΕΤΕΜ.

 

Ηλεκτρονική ταυτότητα Δήμων

Οι Δήμοι επωμίζονται μεγάλο φόρτο.

Πρέπει να υπάρξει μέριμνα, ώστε η διαδικασία να προχωρήσει ταυτόχρονα σε όλη την Επικράτεια, τόσο σε μεγάλους Δήμους με υποδομές όσο και σε μικρούς και απομακρυσμένους Δήμους.

 

Τράπεζα δικαιωμάτων δόμησης και Μεταφορά Συντελεστή

Η ρύθμιση είναι γραφειοκρατική.

Είναι άγνωστο αν και πότε θα εφαρμοστεί.

Να τονίσω ότι η Επιστημονική Επιτροπή της Βουλής σε συνάρτηση με τη νομολογία του ΣτΕ καταλήγει ότι επιβάλλεται η επιλογή κατάλληλων χώρων για την υποδοχή των συντελεστών δόμησης καθώς και πρόβλεψη ανωτάτου ορίου συντελεστή δόμησης που μεταφέρεται.

 

Αγαπητοί συνάδελφοι,

Έρχομαι στη ρύθμιση για τα αυθαίρετα .

Οι διατάξεις αντιγράφουν σε μεγάλο βαθμό τον ν. 4178/2013.

Ένα νόμο που κρίθηκε συνταγματικός στο ΣτΕ και αποδείχθηκε αποτελεσματικός στην πράξη.

Ήδη έχουν δηλωθεί περισσότερα από ένα εκατομμύριο αυθαίρετα.

Το Νομοσχέδιο προβλέπει χαμηλότερα πρόστιμα, κάτι που είναι θετικό εν μέσω της παρούσας συγκυρίας.

Η πρόβλεψη ωστόσο, για αύξηση των προστίμων με βάση την περίοδο που θα υπαχθούν στο νόμο, τιμωρεί όσους βρίσκονται σε ανέχεια.

 

Επίσης, δεν υπάρχει μέριμνα για τους ιδιοκτήτες που υπήχθησαν σε παλαιότερους νόμους και ήδη πλήρωσαν μεγαλύτερα πρόστιμα.

Το ζητούμενο είναι η δικαιοσύνη και η ισονομία.

Πρέπει όλοι να πληρώνουν το ίδιο, οπότε οι επιλογές είναι δύο : είτε να τους επιστραφούν χρήματα, είτε να γίνει συμψηφισμός με οφειλές τους για το συγκεκριμένο ακίνητο, όπως ο ΕΝΦΙΑ.

 

Ως προς τη μελέτη στατικής επάρκειας, έχουμε τονίσει ότι το κόστος της μπορεί να ανέλθει σε χιλιάδες ευρώ, ιδίως σε παλαιά κτίρια.

Κύριε Υπουργέ, είμαστε υπέρ του ελέγχου στατικότητας  ιδίως σε σεισμογενείς περιοχές,  αλλά οι πολίτες δεν μπορούν να ανταποκριθούν στο κόστος.

Πρέπει να βρείτε λύση .

Σας προτείναμε, είτε να επιχορηγηθεί από το ΕΣΠΑ είτε να συμψηφισθεί με άλλες υποχρεώσεις των ιδιοκτητών.

 

Ως προς την απαγόρευση μισθώσεων σε αυθαίρετα :

Η διάταξη είναι ασαφής .

Πως θα βεβαιώνεται ότι δεν υπάρχει αυθαιρεσία ;

Και ποιες θα είναι οι συνέπειες αν διαπιστωθεί στη συνέχεια αυθαιρεσία ;

Θα μπορεί ένας ενοικιαστής να μην καταβάλλει μίσθωμα αν διαπιστώσει αυθαιρεσία στο μίσθιο ;

Θα οδηγήσετε τους πολίτες στα δικαστήρια με τέτοιες διατάξεις κ. Υπουργέ.

 

Κύριε Υπουργέ,

Σχετικά με τους πόρους από τα πρόστιμα :

Οι πόροι αυτοί πρέπει να κατευθύνονται σε δράσεις ανάπλασης, στις περιοχές που είναι επιβαρυμένες.

Το 25% που προβλέπει το Νομοσχέδιο για τους Δήμους δεν αρκεί.

Προτείνουμε το 50-60% των προστίμων να κατευθύνεται στους Δήμους, το 15-25% στην Περιφέρεια και το 25% στο Πράσινο Ταμείο.

 

Επίσης, μεταφέρετε πόρους από το Πράσινο Ταμείο στο Υπουργείο.

Ο ν. 4178/2013 προέβλεπε ότι οι πόροι από τα πρόστιμα των αυθαιρέτων, πηγαίνουν εκεί που υπάρχει μεγάλη πολεοδομική επιβάρυνση από τα αυθαίρετα. 

 

Με τη νέα διάταξη, πού θα κατευθύνονται οι πόροι αυτοί κ. Υπουργέ ;

Θα επιλέγετε κεντρικά εσείς ποιους δήμους θα χρηματοδοτείτε και ποιους όχι ;

Κύριε Υπουργέ,

Από το άρθρο 126 και εφεξής, το Νομοσχέδιο περιέχει πλήθος ρυθμίσεων για πολλά και διαφορετικά θέματα .

 

Θα σταθώ στο άρθρο 134, το οποίο τίθεται στο πλαίσιο ολοκλήρωσης του διαχωρισμού ΔΕΗ ΑΔΜΗΕ. 

Με τη διάταξη ολοκληρώνεται η συμφωνία για την διοίκηση του ΑΔΜΗΕ.

Είναι γνωστή η θέση μας, ότι η κυβέρνηση εκχώρησε στον ιδιώτη δικαιώματα μάνατζμεντ, που κανονικά αποδίδονται σε μετόχους πλειοψηφίας.

 

Στο Άρθρο 139 για το Κέντρο Αποτέφρωσης Νεκρών στον Ελαιώνα

Η ρύθμιση υποτίθεται ότι συμβαδίζει με το υπό έκδοση ΠΔ για τις χρήσεις γης.

Αυτό ωστόσο, δεν έχει ακόμη εξεταστεί από το ΣτΕ.

Υφίσταται κίνδυνος η διάταξη να μην έχει έρεισμα, αν υπάρξει διαφορετική κρίση του ΣτΕ.

 

Έρχομαι στις τροπολογίες που έχει καταθέσει η Δημοκρατική Συμπαράταξη τις οποίες και σας καλούμε να κάνετε αποδεκτές.

Για τους δασικούς χάρτες, είναι αναγκαίο να δοθεί παράταση ως τέλος του έτους της προθεσμίας για υποβολή αντιρρήσεων κατά των δασικών χαρτών που έληξε στις 25/9/2017.

Η προθεσμία παρήλθε για πολλούς άπρακτη εξαιτίας των καθυστερήσεων από τις Δημόσιες Υπηρεσίες. 

Σας καλούμε να την κάνετε αποδεκτή και να αποκαταστήσετε την αδικία.

 

Στο άρθρο 117,

Προτείνουμε να αναδιατυπωθεί ώστε να περιλάβει περιπτώσεις όπου εντός του ίδιου οικοπέδου υπάρχουν δύο ή περισσότερα διατηρητέα και η υπέρβαση έχει γίνει σε ένα μόνο από αυτά.

Επίσης, προτείνουμε, την επέκταση των ρυθμίσεων για τις αυθαίρετες κατασκευές μονάδων υδατοκαλλιέργειας που προβλέπονται στο άρθρο 121 και στις νόμιμα λειτουργούσες μονάδες αφαλάτωσης.

Πρόκειται για ίση αντιμετώπιση όμοιων περιπτώσεων.

 

Στο Άρθρο 147,

Με την τροπολογία που καταθέσαμε, τίθεται σε σαφές χρονοδιάγραμμα η μετεγκατάσταση και  απαλλοτρίωση των οικισμών Ακρινής και Αναργύρων.

Οι διαδικασίες πρέπει επιτέλους να ολοκληρωθούν.

Ο οικισμός της Ακρινής κινδυνεύει με ερήμωση.

Τίθεται σοβαρό θέμα βιοπορισμού για τους κατοίκους.

Και είναι μια ρύθμιση που βρίσκει σύμφωνο το σύνολο της τοπικής κοινωνίας .

 

Περιμένουμε, κύριε Υπουργέ, να λάβετε υπόψη σας τις παρατηρήσεις μας και να κάνετε αποδεκτές τις τροπολογίες μας.

 

Για τις τροπολογίες που έχετε καταθέσει, θα σταθώ στην σχετική με το ΤΑΙΠΕΔ.

Πείτε μας κ. Υπουργέ αν αφορά κάποια συγκεκριμένη επένδυση .

Δεν μπορούμε να δώσουμε γενική εξουσιοδότηση.

 

Αγαπητοί Συνάδελφοι,

Το νομοσχέδιο αποτυπώνει σε μεγάλο βαθμό ήδη υπάρχουσες ρυθμίσεις.

Αντί ωστόσο να προσφέρει ουσιαστικά στο υπάρχον θεσμικό πλαίσιο, δημιουργεί γραφειοκρατία και δυσλειτουργία.

Ψηφίζουμε ναι επί της αρχής, με βάση τη στόχευση του Νομοσχεδίου και τα προβλήματα που προσπαθεί να επιλύσει,

Αναμένουμε την θέση του Υπουργού επί των προτάσεων και των τροπολογιών που έχουμε καταθέσει και θα δηλώσουμε τη θετική ή αρνητική μας στάση απέναντι στις ρυθμίσεις αναλυτικά επί των άρθρων.