Να πώς… γεννήθηκαν τα Exit Polls στην Ελλάδα (Βίντεο)

Την πρώτη φορά που τα ελληνικά Μέσα κλήθηκα να αποδώσουν… ελληνιστί τον όρο, χρησιμοποίησαν το «δημοσκοπήσεις εξόδου», ανάλογο με το «τηλεδιόδιο» στην Αττική Οδό!

Τα exit polls ξεκίνησαν από το 1994 στη χώρα μας και έχουν καθιερωθεί σε κάθε εκλογική αναμέτρηση, θέλοντας να προσφέρουν το… κάτι παραπάνω από τις δημοσκοπήσεις. Γίνεται όμως; Είναι χρήσιμα;

Η ακρίβεια των μετρήσεων, οι άστοχοι χειρισμοί, η διαφορά από τις δημοσκοπήσεις και η – κατόπιν εκλογών – χρησιμότητά τους ναι, τα κάνουν να ξεχωρίζουν.

Διότι οι ερωτηθέντες έχουν απαντήσει αφού ψήφισαν, άρα το ποσοστό των αναποφάσιστων κατεβαίνει πάρα πολύ.

«Η αξιοπιστία ενός exit poll δεν μπορεί να είναι διαφορετική από οποιασδήποτε άλλης δημοσκόπησης» έλεγε ο ε,κλογολόγος Ηλίας Νικολακόπουλος, καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και ιδρυτής της εταιρείας Opinion, η οποία το 1994 διεξήγαγε το πρώτο exit poll που έγινε στην Ελλάδα, για λογαριασμό του Mega.

Ο ίδιος, από τότε, σημείωνε από τότε ότι το περιθώριο σφάλματος είναι μία ποσοστιαία μονάδα.

Βεβαίως, τα τελευταία χρόνια και σε παγκόσμιο επίπεδο υπάρχει συχνά το φαινόμενο της μη σωστής αναπαραγωγής της ψήφου από τους ερωτώμενους.

Η βραδιά που τα exit polls στην Ελλάδα… πρόδωσαν τους εμπνευστές τους ήταν φυσικά στις βουλευτικές εκλογές του 2000, όταν οι περισσότεροι τηλεοπτικοί σταθμοί ανέδειξαν πρώτο κόμμα τη Νέα Δημοκρατία ενώ τελικά κυβέρνηση αναδείχθηκε το ΠΑΣΟΚ με 1,05% μονάδα διαφορά.

Τι είχε παιχτεί τότε; Δύο λάθη. Πρώτον, όταν ανακοινώθηκαν τα exit polls τα περισσότερα κανάλια, ενώ ΠΑΣΟΚ και ΝΔ ήταν περίπου ισοδύναμα, αναδείχθηκε πρώτη η Νέα Δημοκρατία στους πίνακες. Και, δεύτερον, δεν υπήρχε τότε η εμπειρία για να παρουσιαστούν τα αποτελέσματα στατιστικά, επισημαίνοντας ότι βάσει των ευρημάτων δεν γινόταν να βγει… απόφαση.

Η πρώτη… απόπειρα για exit poll εν Ελλάδι έλαβε χώρα στις βουλευτικές εκλογές του 1993. Ωστόσο δεν έφτασε έως τέλους ελέω της σχετικής απαγόρευσης που είχε θέσει η κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Τότε πάντως είχε επιχειρηθεί από τους ειδικούς να δοθούν αποτελέσματα για επιλεγμένα εκλογικά τμήματα, τα οποία ήταν ακριβή, γεγονός ενθαρρυντικό για τους υπευθύνους.

Το 1994, έτος Ευρωεκλογών, η εταιρεία Opinion του Νικολακόπουλου συνεργάστηκε με τη γαλλική PVA και διεξήγαγε το πρώτο exit poll, το οποίο παρουσιάστηκε από τον τηλεοπτικό σταθμό Mega. Και είχε μεγάλη επιτυχία το exit poll του 1994 για έναν ιδιαίτερο λόγο: κανείς δεν περίμενε τόσο χαμηλά ποσοστά για τα δύο μεγάλα κόμματα: το ΠΑ.ΣΟ.Κ. του Κώστα Σημίτη είχε πάρει 37,64%, η ΝΔ του Μιλτιάδη Εβερτ 32,66%, η Πολιτική Ανοιξη του Αντώνη Σαμαρά 8,65%, το Κ.Κ.Ε. της Αλέκας Παπαρήγα 6,29% και ο Συνασπισμός 6,25%.

Οι περισσότεροι αναλυτές τότε έβλεπαν τις εκλογές με την παραδοσιακή λογική ότι στο τέλος οι αναποφάσιστοι θα επιλέξουν τα δύο μεγάλα κόμματα εξουσίας με βάση τα ως τότε στοιχεία. Σε αυτό το κλίμα ανακοίνωση ενός exit poll στην αρχή θεωρήθηκε πρόκληση και μεγάλο λάθος, αλλά βέβαια μετά αποδείχθηκε ότι ήταν και συντηρητική.

dailymedia.gr