Δ. Κωνσταντόπουλος: «Κοινωνική επένδυση ο σχολικός αθλητισμός»

Τα τελευταία χρόνια η Διεύθυνση Φυσικής Αγωγής της Γενικής Διεύθυνσης Σπουδών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Υ.ΠΑΙ.Θ. προτρέπει τις σχολικές μονάδες να εορτάζουν την Πανελλήνια Ημέρα Σχολικού Αθλητισμού, υλοποιώντας αθλητικές δράσεις εντός σχολικού ωραρίου.

Πόσο έτοιμα είναι, όμως, τα σχολεία να γιορτάσουν και να υποστηρίξουν συστηματικά και αποτελεσματικά τον σχολικό αθλητισμό; Και δεν αναφέρομαι μόνο στα ολιγοθέσια, τα οποία δεν διαθέτουν εκπαιδευτικό του κλάδου ΠΕ11 Φυσικής Αγωγής, αλλά και στις αθλητικές υποδομές και δομές που χρειάζεται να έχει ένα σχολείο για να μπορεί να αναπτύξει ανάλογες δραστηριότητες.

Το ζήτημα, λοιπόν, που ανακύπτει, αφορά στην ουσία των προθέσεων της Πολιτείας. Ενδιαφέρεται πραγματικά για την ανάπτυξη του σχολικού αθλητισμού;

Και τούτο διότι, κατά την άποψή μου, ο σχολικός αθλητισμός χρειάζεται να είναι πάντοτε στο επίκεντρο της πολιτικής του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων και μάλιστα να αποτελεί το κύριο μέσο ανάπτυξης και προώθησης του αθλητισμού και όχι ένα αποσπασματικό μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας.

Επιστημονικές μελέτες επισημαίνουν ολοένα και πιο συχνά ότι η συστηματική επαφή των ατόμων με τον αθλητισμό σε πρώιμα αναπτυξιακά στάδια συμβάλλει καθοριστικά στην ψυχοκοινωνική τους ανάπτυξη και βεβαίως στην υιοθέτηση υγιεινής διατροφής και ενός υγιούς τρόπου ζωής.

Ταυτόχρονα, βοηθά τα άτομα να αποκτούν θετικές στάσεις προς τη ζωή, όπως επίσης και υψηλά εσωτερικά κίνητρα για την επίτευξη των στόχων.

Η κοινωνική αποστολή του σχολικού αθλητισμού, λοιπόν, είναι ανεκτίμητη. Ο σχολικός αθλητισμός με όλα τα οφέλη που συμπεριλαμβάνει (προώθηση αξιών και δεξιοτήτων ζωής) είναι μια μεγάλη κοινωνική επένδυση. Συμβάλλει στη βελτίωση της υγείας των παιδιών, την ομαλή κοινωνικοποίησή τους και την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και αλληλεγγύης.

Στη χώρα μας, ωστόσο, αυτό δεν έχει εμπεδωθεί ούτε στη συνείδηση των πολιτικών και όσων συμμετέχουν στη χάραξη πολιτικής στον τομέα της παιδείας και του αθλητισμού, ούτε βεβαίως στο συλλογικό υποσυνείδητο.

Ούτε φαίνεται να προβληματίζουν την κοινωνία μας τα αποτελέσματα ερευνών, όπως αυτής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την εφηβική παχυσαρκία στην Ευρώπη (δημοσίευση: Μάιος 2017) που κατατάσσουν την Ελλάδα στην κορυφή της λίστας με τα πιο παχύσαρκα παιδιά στην Ευρώπη, με το 6,5% των εφήβων στη χώρα μας να είναι παχύσαρκο, όταν ο μέσος όρος στην Ευρώπη είναι στο 4%.

Στόχος μας πρέπει να είναι να αναπτύξουμε τον σχολικό αθλητισμό, αλλά όχι με αποσπασματικές ενέργειες. Είναι θετικό, για παράδειγμα, ότι πρόσφατα εντάχθηκε το πρόγραμμα κολύμβησης στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση έστω και καθυστερημένα, αν λάβουμε υπόψη ότι στην Αγγλία, που είναι και αυτή μια ιστορικά ναυτική χώρα με μεγάλη ακτογραμμή, διδάσκεται από το 1914 στις ηλικίες 3-6 ετών.

Ωστόσο, αποτελεί μια αποσπασματική πολιτική. Και τούτο είναι το μεγάλο πρόβλημα του ελληνικού κράτους, η ασυνέχεια σε πολιτικές σε πεδία μείζονος σημασίας, όπως η παιδεία ή η υγεία.

Επιχειρήθηκε το 2009 επί ΠΑΣΟΚ να γίνει ο «χάρτης» των αθλητικών υποδομών της χώρας, να ξέρουμε τι υπάρχει που, σε ποια κατάσταση βρίσκεται, ποιες ανάγκες καλύπτει, ποιος χρηματοδοτεί τη συντήρησή του και ποια η οικονομική του βιωσιμότητα.

Ένα χρήσιμο εργαλείο για τον σχεδιασμό και την χωροθέτηση νέων αθλητικών εγκαταστάσεων.

Για να ξέρει κάθε πολιτική ηγεσία τις ανάγκες σε αθλητικές υποδομές κάθε γειτονιάς και κάθε σχολείου, που χρειάζονται συμβάσεις με τον ιδιωτικό τομέα και βεβαίως σε ποιο στάδιο συντήρησης βρίσκεται το σύνολο των αθλητικών υποδομών της χώρας. Τι απέγινε αυτή η πρωτοβουλία ουδείς γνωρίζει.

Η Πανελλήνια Ημέρα Σχολικού Αθλητισμού ή η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Αθλητισμού, που διανύουμε, για να μην αποτελούν για τη χώρα μας ένα «πουκάμισο αδειανό» χρειάζεται να γίνουν η αφορμή για να δημιουργήσουμε ένα σύγχρονο εθνικό σχέδιο για τον αθλητισμό.

Και ως προς τον σχολικό αθλητισμό, να παραδειγματιστούμε από χώρες, όπως η Γερμανία, η Πορτογαλία, το Ηνωμένο Βασίλειο ή οι σκανδιναβικές χώρες που υιοθετούν μια πολυδύναμη προσέγγιση, διασυνδέοντας τη διδασκαλία της φυσικής αγωγής με μαθήματα των κοινωνικών και φυσικών επιστημών και εντάσσοντάς τη στη σχολική καθημερινότητα.

Άρθρο στην Εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ
“Κοινωνική επένδυση ο σχολικός αθλητισμός”
Με αφορμή τον εορτασμό της Πανελλήνιας Ημέρας Σχολικού Αθλητισμού
Κοινωνική επένδυση ο σχολικός αθλητισμός