Δημήτρης Κωνσταντόπουλος: Ναι στην Ευρώπη και την περιφρούρηση της Δημοκρατίας!

Η Διακήρυξη Σουμάν που παρουσιάστηκε στις 9 Μαΐου 1950 αποτέλεσε το πρώτο σημαντικό βήμα για την ευρωπαϊκή ενοποίηση, καθώς η μετεξέλιξη της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα (ΕΚΑΧ) και καταληκτική κατάσταση της διαδικασίας της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση, έτσι όπως περιγράφεται στη Συνθήκη του Μάαστριχτ. Έτσι η 9η Μαΐου καθιερώθηκε ως Ημέρα της Ευρώπης.

Εξήντα εννέα χρόνια μετά και λίγο πριν τις ευρωεκλογές του Μαΐου η Ευρώπη βρίσκεται σε μία κρίσιμη καμπή. Δεν υπάρχει ένα συνεκτικό όραμα που να ενώνει τους λαούς. Oύτε ευρωπαϊκή συνείδηση που να υπαγορεύει στους πολίτες ότι έχουν καθήκον να αγωνιστούν για την εμβάθυνση της Ένωσης. Ένα τμήμα του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου παλεύει για τη διάλυση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Ένα άλλο για τη στασιμότητά του προς όφελος των ισχυρών κρατών-μελών και ένα τρίτο, το προοδευτικό μέτωπο για «περισσότερη Ευρώπη», για την ολοκλήρωση της ατελούς Ένωσης. Για την Ευρώπη που θα κυριαρχούν οι λαοί και όχι οι αριθμοί.

Πλέον, γίνεται αντιληπτό ότι για τη σημερινή φυσιογνωμία και κατάσταση της Ευρώπης δεν ευθύνονται μόνο τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα, επειδή δεν έβαλαν φραγμούς στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές. Αλλά, το έλλειμμα ηγεσίας στο σύνολο των ηγετών της Ευρώπης. Επιχειρούν σήμερα κάποιοι να αντιπαραβάλουν την υπογραφή της Συνθήκης των Ηλυσίων από τον Γάλλο Πρόεδρο ντε Γκωλ και τον Γερμανό Καγκελάριο Αντενάουερ, με την υπογραφή της ανανέωσης της γαλλογερμανικής συνεργασίας από τον Μακρόν και τη Μέρκελ. Δεν υπάρχει κανένας συσχετισμός. Υπάρχει μόνο το συμπέρασμα ότι ένας αγώνας μισού αιώνα και πλέον πάει να χαθεί. Πάει να χαθεί η διαρκής προσπάθεια για να έρθουν κοντά οι λαοί της Ευρώπης, να ξεπεράσουν τις διαφορές τους, να συνειδητοποιήσουν ότι συμφιλιωμένοι, με ενωμένες τις δυνάμεις τους μπορούν να αντιμετωπίσουν τις δυνάμεις άλλων ηπείρων. Κερδίζουν έδαφος οι εθνικιστές, οι λαϊκιστές, οι καταστροφολόγοι. Όσοι επενδύουν στην αγωνία των Ευρωπαίων πολιτών να έρθει η ανάπτυξη, να δημιουργηθούν βιώσιμες θέσεις εργασίας, να αντιμετωπιστούν οι ανισότητες που έχουν παραδώσει τις κοινωνίες μας στους λίγους ισχυρούς, να θωρακιστούν έναντι της τρομοκρατίας και των τεκτονικών αλλαγών στην οικονομία.

Όμως, όπως έχει διαμορφωθεί η παγκοσμιοποίηση κανένα κράτος μόνο του δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τις σύγχρονες μεγάλες προκλήσεις, όπως είναι οι μεταναστευτικές ροές, η κλιματική αλλαγή, ή οι τεχνολογικές εξελίξεις. Γι’ αυτό και οι επερχόμενες ευρωεκλογές είναι ιδιαίτερα σημαντικές, γιατί πρέπει το αποτέλεσμά τους να ενισχύει την προσπάθεια ενοποίησης και να εμβαθύνει στη συνείδηση των πολιτών την έννοια του Ευρωπαίου πολίτη. Μια Ένωση των 500 εκατομμυρίων που επενδύει στα ανθρώπινα και κοινωνικά δικαιώματα, που παράγει συλλογικά αγαθά, που εστιάζει στην κοινωνική προστασία μπορεί να διασφαλίσει την αειφόρο ανάπτυξη και την κοινωνική πρόοδο με ποιοτικές και βιώσιμες θέσεις εργασίας, αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης και ευκαιρίες σε όλους. 

Η προοδευτική Ευρώπη μπορεί να ανατρέψει τα σημερινά απογοητευτικά στοιχεία για την Ένωση, σύμφωνα με τα οποία υπάρχουν 118 εκατομμύρια πολίτες στην Ευρώπη που ζουν με τον κίνδυνο της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμου, ένα 10% των εργαζομένων που έχει εισοδήματα κάτω από το όριο της φτώχειας, ένα 18% νέων 25-29 ετών που δεν εργάζονται, δεν σπουδάζουν και δεν παρακολουθούν πρόγραμμα κατάρτισηςενώ 147 πολυεθνικές επιχειρήσεις στον κόσμο κατέχουν το 40% του παγκόσμιου πλούτου. Η προοδευτική Ευρώπη μπορεί να σπάσει τον κλοιό της αγοροκεντρικής Ένωσης που επικροτεί θεσμούς που παράγουν ανισότητες, θωρακίζοντας τους λίγους και αποδυναμώνοντας τους πολλούς. Αυτό που χρειάζεται είναι να θέσει στις πολιτικές της επίκεντρο τον άνθρωπο και να εργαστεί ώστε οι πολίτες της να αισθάνονται ασφάλεια και να απολαμβάνουν την ευημερία. Για να γίνει, όμως, αυτό χρειάζεται αυτή η δημοκρατική αλλαγή που θα διασφαλίσει στο τιμόνι της Ένωσης το προοδευτικό μέτωπο. Αυτό σημαίνει ότι οι πολίτες στις ευρωεκλογές θα δώσουν δύναμη με την ψήφο τους σε όλους όσοι παλεύουν για την ολοκλήρωση του εγχειρήματος.