26 Νοεμβρίου: Παγκόσμια Ημέρα Ελιάς

Το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου επέλεξε τις 26 Νοεμβρίου για τον εορτασμό της ελιάς, όχι τυχαία: Η ελιά είναι «παγκόσμιο σύμβολο ειρήνης και αρμονίας, το οποίο έχει πλέον εξαπλωθεί στις πέντε ηπείρους και συμβάλλει στη βιώσιμη οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη και στη διατήρηση των φυσικών πόρων».

H ελιά ζει και προσφέρει καρπούς για αιώνες, καλλιεργείται σε κάθε έδαφος, αγαπά το μεσογειακό κλίμα, ζητά ελάχιστη περιποίηση και αξιοποιείται πλήρως: ως καρπός, φύλλωμα και ξύλο. Σήμερα, χιλιάδες οικογένειες στην Ελλάδα ζουν ή συμπληρώνουν το εισόδημά τους από την καλλιέργεια της ελιάς.

Η Ελλάδα, μία από τις χώρες με τη μεγαλύτερη παραγωγή ελαιολάδου παγκοσμίως, βρίσκεται στην πρώτη θέση όσον αφορά την κατά κεφαλήν κατανάλωση ελαιολάδου. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στη χώρα μας κάθε άτομο καταναλώνει σχεδόν 17,9 κιλά ελαιολάδου ετησίως.

Αυτή η ευρεία χρήση του στην παραδοσιακή ελληνική κουζίνα το έχει καταστήσει βασικό μαγειρικό λίπος, αλλά και βασική «σάλτσα», που περιχύνεται πάνω από αναρίθμητα πιάτα, από ψάρια έως όσπρια, ενώ χρησιμοποιείται ακόμα ως συντηρητικό διαφόρων τροφίμων (π.χ. τουρσιά) και στο ψήσιμο. Το ελαιόλαδο είναι τόσο αφομοιωμένο στην ελληνική κουζίνα, που υπάρχει ολόκληρη κατηγορία από φαγητά βασισμένα σε αυτό, τα γνωστά λαδερά, παραδοσιακά πιάτα των Ελλήνων.

Η βρώσιμη ελιά και το ελαιόλαδο συνδέονται άρρηκτα με εμβληματικές και διεθνώς αναγνωρισμένες κουζίνες, όπως η κρητική κ.ά., ενώ συνιστούν το βασικό διατροφικό στοιχείο της μεσογειακής διατροφής και συνθέτουν τη γνωστή διατροφική τετράδα ελιά-αμπέλι-σιτάρι-όσπρια στην οποία εντάσσεται και η ελληνική μαγειρική.

H σχέση των Ελλήνων με την ελιά και το ελαιόλαδο, αδιάλειπτη από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, φωτίζει και πλουτίζει τη ζωή και το τραπέζι τους. Απαραίτητη βάση της ελληνικής κουζίνας, το ελαιόλαδο προσφέρει καθημερινά μια υγιεινή και πλούσια σε γεύση τροφή και είναι παρόν στις εκδηλώσεις και τελετές του κύκλου της ζωής και του κύκλου του χρόνου.

  • Εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα, εκατομμύρια δέντρα, χιλιάδες παραγωγοί. Μεταποίηση, εξαγωγές, διακρίσεις, σοβαρές επενδύσεις. Πλούτος για τη χώρα μας απ’ τα πανάρχαια χρόνια.
  • Η ιερή ελιά ήταν, είναι και θα είναι η σφραγίδα και η υπογραφή στην ταυτότητα της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Επί χιλιάδες χρόνια θρέφει τον τόπο. Γενιές και γενιές έχουν μεγαλώσει μέσα σε κάποιον ελαιώνα.

Και σήμερα, η καλλιέργεια της ελιάς παραμένει ο μεγάλος πρωταγωνιστής στην οικονομία του τόπου, αφήνοντας εισοδήματα εκατομμυρίων ευρώ αγροτική οικογένεια.

Η Ένωση Αγρινίου αναγνωρίζοντας τη σημασία της ελιάς για την Αιτωλοακαρνανία, συνεχίζει να επενδύει, όχι μόνο σε ότι αφορά τον εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων στο εργοστάσιό μας στη Σπολάϊτα, αλλά σε ανθρώπινο δυναμικό. Επιδιώκουμε το μέγιστο και εργαζόμαστε για το καλύτερο δυνατό. Με μια σειρά από δράσεις και πρωτοβουλίες, σε ολόκληρη την Αιτωλοακαρνανία, αλλά και με παρεμβάσεις στα κέντρα λήψεις των αποφάσεων. Μέχρι σήμερα έχουν γίνει πολλά. Και ακολουθούν πολλά περισσότερα, αφού η ελιά μας δίνει το θεμέλιο λίθο για να οικοδομήσουμε το μέλλον του τόπου.

Ο Ευρωπαίος Επίτροπος κ. Janusz Wojciechowski, σε μήνυμά του προς το Διεθνές Συμβούλιο Ελιάς, με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Ελιάς, μεταξύ άλλων τόνισε τα εξής:

Όπως γνωρίζετε, οι ελιές και το ελαιόλαδο κατέχουν εξέχουσα θέση στην Ευρώπη.

Αποτελούν μέρος της ιστορίας και της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και βασική αγροτική παραγωγή για τις ευρωπαϊκές χώρες στην περιοχή της Μεσογείου. Στηρίζουν τις αγροτικές τους κοινότητες και είναι απόλυτα προσαρμοσμένοι στις γεωπονικές τους συνθήκες.

Είναι επίσης ένας ανθεκτικός τομέας, που παρέχει στους καταναλωτές στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο ένα υγιές, ασφαλές και βιώσιμο προϊόν. Το 2020, ενώ η πανδημία του COVID έπληττε σκληρά τους πληθυσμούς και τις οικονομίες μας, η κατανάλωση ελαιολάδου αυξήθηκε σημαντικά, καθώς οι καταναλωτές στράφηκαν σε υγιεινά και υψηλής ποιότητας προϊόντα.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι περήφανη για τον ελαιοκομικό της τομέα και περήφανη για τα προϊόντα της. Χάρη στη συνεχή φροντίδα και τη σκληρή δουλειά των αγροτών μας και των μετόχων μας στον κλάδο, η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι, με περισσότερους από 2 εκατομμύρια τόνους ετησίως, ο πρώτος παραγωγός ελαιολάδου στον κόσμο, καθώς και ο πρώτος καταναλωτής.

Η ΕΕ είναι επίσης περήφανη που συμμετέχει στο Διεθνές Συμβούλιο Ελιάς. Μας επιτρέπει να μοιραστούμε με άλλες χώρες ένα κοινό συμφέρον για τη δημιουργία δίκαιων όρων ανταγωνισμού. Επιτρέπει επίσης την ομαλή ανάπτυξη του διεθνούς εμπορίου, διασφαλίζοντας παράλληλα την προστασία των συμφερόντων των καταναλωτών σε όλο τον κόσμο.

Χάρη στο έργο που επιτελέστηκε από την Εκτελεστική Γραμματεία της ΔΟΕ, η οικογένεια της ΔΟΕ καλωσόρισε νέα μέλη, προωθώντας αυτό το κοινό όραμα και πρότυπα. Είμαι βέβαιος ότι νέα μέλη θα ενταχθούν εγκαίρως, συμπεριλαμβανομένων εκείνων όπου η ζήτηση των καταναλωτών έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια.

Πολλά μέλη της ΔΟΕ εκσυγχρονίζουν, αναδιαρθρώνουν και επεκτείνουν τον τομέα του ελαιολάδου. Ο ρόλος της ΔΟΕ στη συνοδεία αυτών των εξελίξεων είναι σημαντικός. Ωστόσο, ακόμη πιο σημαντικό, η ΔΟΕ πρέπει να συνεχίσει τις εργασίες για κοινά πρότυπα για τη διευκόλυνση και την αύξηση του διεθνούς εμπορίου.

Τα τελευταία χρόνια, η Γραμματεία της ΔΟΕ καθώς και τα μέλη του Συμβουλίου έχουν δραστηριοποιηθεί στην επιδίωξη αυτού του στόχου, ειδικά στον Codex Alimentarius. Πρόσφατα, έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος, η οποία ανοίγει το δρόμο για μεγαλύτερη εναρμόνιση.

Είμαστε περήφανοι, αλλά έχουμε και επίγνωση των ευθυνών μας.

Σε συνεργασία με το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου, η ΕΕ εργάζεται συνεχώς για την προώθηση και τη βελτίωση της ποιότητας των ελαιολάδων και των επιτραπέζιων ελιών μας. Αυτό γίνεται μέσω της ανάπτυξης προτύπων μάρκετινγκ, αυστηρότερων ελέγχων και περισσότερου συντονισμού με άλλες χώρες παραγωγής.

Από αυτή την άποψη, θα ήθελα να τονίσω το έργο της ΔΟΕ σχετικά με τις μεθόδους αναλύσεων. Αυτά είναι απαραίτητα για την υποστήριξη των αρχών ελέγχου και των παραγωγών στην καταπολέμηση της απάτης, για τη διατήρηση της φήμης του ελαιολάδου και για τη διασφάλιση του σεβασμού τόσο των συμφερόντων των παραγωγών όσο και των καταναλωτών μας.

Δεν θέλω να ολοκληρώσω χωρίς να προσθέσω μερικές λέξεις για τις νέες στρατηγικές που εγκρίθηκαν πρόσφατα σε ευρωπαϊκό επίπεδο: την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και τη Στρατηγική «Farm to Fork».

Μαζί με τη μεταρρυθμισμένη Κοινή Αγροτική Πολιτική, οι δράσεις που εγκρίνονται στο πλαίσιο αυτών των στρατηγικών θα αντιμετωπίσουν ορισμένες από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο ευρωπαϊκός γεωργικός τομέας. Θα συνδυάσουν κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές προσεγγίσεις προκειμένου να επιτύχουν μια βιώσιμη, εύρωστη και ανθεκτική γεωργία. Μια γεωργία ικανή, ανά πάσα στιγμή, να διασφαλίζει ότι όλοι έχουν πρόσβαση σε επαρκή, θρεπτικά και ασφαλή τρόφιμα.

Είμαι βέβαιος ότι το ελαιόλαδο και η παραγωγή ελιάς θα παίξουν σημαντικό ρόλο στο πλαίσιο αυτών των πρωτοβουλιών, καθώς ο κλάδος βρίσκεται σε ιδανική θέση για να ανταποκριθεί στις τρεις πτυχές της βιωσιμότητας που μόλις ανέφερα.

Αυτήν τη στιγμή, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναθεωρεί τα πρότυπα εμπορίας της για το ελαιόλαδο (καθώς και για άλλα γεωργικά προϊόντα). Στόχος είναι να εκσυγχρονιστούν, να ευθυγραμμιστούν περισσότερο με τις προσδοκίες των καταναλωτών και να εκπληρωθούν νέοι στόχοι, όπως η βιωσιμότητα.

e-ea.gr