Γιατί θα καταργηθούν τα διαβατήρια στα αεροδρόμια
Το χάος που επικρατεί στα αεροδρόμια, μετά την απελευθέρωση μας από τα ‘δεσμά’ του SARS-CoV-2 (όχι τον ίδιο τον ιό) οφείλεται σε πολύ συγκεκριμένους λόγους.
Κι έτσι η ζωή του μέσου ταξιδιώτη παραμένει μια πρόκληση για το στομάχι του.
Όπως προσπαθούν οι καθ’ ύλην αρμόδιοι να βρουν τρόπους να διαχειριστούν τον εκνευρισμό των ανθρώπων που θέλουν ή πρέπει να ταξιδέψουν με αεροπλάνο (και είναι δισεκατομμύρια), χωρίς να τινάξουν την μπάνκα στον αέρα, φαίνεται πως έχουν αποφασίσει να ‘βγάλουν’ από τη μέση τον παράγοντα ‘άνθρωπος’.
Στο Διεθνές Αεροδρόμιο του Κανκούν στο Μεξικού λειτουργεί πιλοτικό πρόγραμμα, που έχει ως στόχο την επίσπευση της διαδικασίας διεθνών αφίξεων.
Το αεροδρόμιο Riviera Maya δέχθηκε πέρυσι τον αριθμό ρεκόρ των 30.000.000 επιβατών και πέρασε το τεστ με επιτυχία.
Εν συντομία, το project περιλαμβάνει μηχανές, μηχανές και μηχανές. Που ναι, μεν κάνουν τη ζωή μας πιο εύκολη, αλλά όπως συμβαίνει σε κάθε περίπτωση που δίνουμε κάτι, χάνουμε και κάτι.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ; ΕΝΑ ΤΣΙΠ
Κατ’ αρχάς, στο διεθνές αεροδρόμιο του Κανκούν υπάρχουν ηλεκτρονικές πύλες και αυτοματοποιημένα μηχανήματα ελέγχου διαβατηρίων.
Σε άλλα διεθνή αεροδρόμιο δοκιμάζονται ήδη οι ηλεκτρονικές βίζες, ενώ στη Μεγάλη Βρετανία διατίθενται οι κάρτες FastTrack: για ένα ονομαστικό τέλος οι επιβάτες έχουν πρόσβαση στις ταχύτερες λωρίδες του τελωνείου -το Premium Passport Control του Gatwick στοιχίζει 12 δολάρια και δίνει πρόσβαση σε λωρίδα από την οποία περνούν μόνο 50 επιβάτες την ώρα.
Στο Εδιμβούργο το αντίστοιχο πρόγραμμα κοστίζει τα μισά λεφτά.
Υπάρχουν πρόχειρες και τοποθεσίες προεκκαθάρισης Τελωνείων και ‘Προστασίας Συνόρων’. Για παράδειγμα, στη Γαλλία υπάρχει το Parafe, ταχεία αυτοματοποιημένη υπηρεσία διέλευσης των συνόρων που ελέγχει τη μετανάστευση.
Οι πύλες αυτές χρησιμοποιούσαν τεχνολογία δακτυλικών αποτυπωμάτων και αναγνώριση προσώπου, για να επαληθεύσουν την ταυτότητα του χρήστη, σε σχέση με τα δεδομένα που ήταν αποθηκευμένα στο τσιπ στα βιομετρικά διαβατήρια των ταξιδιωτών.
Όλες αυτές οι πρακτικές εμπίπτουν σε αυτό που από ό,τι φαίνεται θα γίνει ‘new normal’ των αεροπορικών ταξιδιών.
ΟΙ E-GATES ΜΕΙΩΝΟΥΝ ΣΤΟ 1/3 ΤΟ ΧΡΟΝΟ
Τα πρώτα αυτοματοποιημένα συστήματα ελέγχου συνόρων (e-gates) εμφανίστηκαν στα μέσα της δεκαετίας του 2000 ως αυτοματοποιημένη μέθοδος ανάγνωσης των ηλεκτρονικών διαβατηρίων, που μόλις είχαν εκδοθεί βάσει του Διεθνή Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας του ΟΗΕ.
Την πρωτιά την έζησαν τα πληρώματα της εταιρίας Qantas στην Αυστραλία, το 2002. Το σύστημα επεκτάθηκε δοκιμαστικά σε επιβάτες, το 2004.
Οι αυτοματοποιημένες πύλες ελέγχου διαβατηρίων χρησιμοποιούν εξοπλισμό με βάση τα βιομετρικά στοιχεία (όνομα, φύλο, ημερομηνία γέννησης, αριθμός διαβατηρίου, φωτογραφία διαβατηρίου, εθνικότητα, χώρα προέλευσης διαβατηρίου) που περιέχονται στη σελίδα του διαβατηρίου που έχει το τσιπ.
Αυτά διασταυρώνονται με όσα δίνουμε στην πύλη, στην αναγνώριση προσώπου ή της ίριδας ή των δακτυλικών αποτυπωμάτων (ή συνδυαστικά).
Οι θιασώτες της νέας εποχής λένε πως η αναπτυσσόμενη τεχνολογία έχει σηματοδοτήσει το τέλος των δυσκίνητων εντύπων, των κουραστικών ουρών ελέγχου στα σύνορα και των χρονοβόρων συνεντεύξεων με κυβερνητικούς αξιωματούχους.
Όλοι οι άλλοι λέμε πως είμαστε αναγκασμένοι να εκχωρούμε όλο και περισσότερο προσωπικά μας δεδομένα, για να κάνουμε μια δουλειά.
Βέβαια, μας δίνουν την εναλλακτική να ακολουθήσουμε την παραδοσιακή διαδρομή, θυμίζοντας ωστόσο ότι το διαβατήριο και η κάρτα επιβίβασης επίσης, περιέχουν πληθώρα προσωπικών πληροφοριών.
Κοινώς, αυτήν τη μάχη την έχουμε ήδη χάσει.
ΠΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΝ ΟΙ E-GATES
Οι αυτοματοποιημένες πύλες ‘κυκλοφορούν’ ως πύλες, κιόσκια ή mantrap (περιλαμβάνει σετ από πόρτες, με τη δεύτερη να ανοίγει αφότου κλείσει η πρώτη και τελειώσει εκεί η ‘παγίδευση’ μας).
Οι e-gates προϋποθέτουν το e-passport ή ένα βιομετρικό διαβατήριο που συνδυάζει το χαρτί με έγγραφο ηλεκτρονικής ταυτότητας -μέσω τσιπ που έχει ενσωματωθεί και αποθηκεύει τις πληροφορίες στη σελίδα φωτογραφιών, μαζί με μια ψηφιακή εικόνα της φωτογραφίας του διαβατηρίου μας.
Στις ΗΠΑ εκδίδονται ηλεκτρονικά διαβατήρια από το 2007. Θες αλήθεια, να πούμε τι συμβαίνει στην Ελλάδα; OK. Τα βιομετρικά μας στοιχεία υπάρχουν στο διαβατήριο μας.
Πάμε παρακάτω.
Οι επιβάτες που φτάνουν σε έναν προορισμό και θέλουν να χρησιμοποιήσουν αυτοματοποιημένες πύλες, πρέπει να πληρούν το μίνιμουμ μιας ηλικιακής απαίτησης -συνήθως είναι κάπου μεταξύ των 12 και των 17. Για παράδειγμα, στην Αυστραλία, οι ταξιδιώτες πρέπει να είναι τουλάχιστον 16 χρόνων για να έχουν δικαίωμα χρήσης των SmartGates.
Αν θες ας πούμε, να μπεις στις ΗΠΑ πρέπει το διαβατήριο να είναι σε ισχύ για περισσότερες από 180 ημέρες, να ταξιδεύεις για τουριστικούς λόγους, να μην έχεις παιδιά μαζί σου (αυτά πρέπει να ακολουθούν την παλιά διαδρομή) και να είσαι άνω των 18.
Για τους επιβάτες που αναχωρούν δεν υπάρχει περιορισμός ηλικίας στη χρήση των e-gates. Μπορούν να ‘σκανάρουν’ τα διαβατήριά τους σε κιόσκια αυτοεξυπηρέτησης, εφόσον μπορούν να ακολουθήσουν τις οδηγίες χωρίς βοήθεια.
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η DIY ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
Κάνεις ό,τι και όταν ‘σκανάρεις’ το ηλεκτρονικό σου boarding pass για να μπεις στα ενδότερα του αεροδρομίου -και να πάρεις το δρόμο για την πύλη αναχώρησης: το περνάς πάνω από τη γυάλινη οθόνη που το διαβάζει.
Εφόσον το σύστημα ματσάρει το πρόσωπο σου με αυτά που δείχνει το τσιπ στο διαβατήριο σου, ανοίγει η πόρτα.
(Κατά πάσα πιθανότητα αυτό το ‘χεις κάνει ήδη, αν σκεφτείς πως η International Air Transport Association σταμάτησε να παρακολουθεί την εφαρμογή της πρακτικής παγκοσμίως από το 2019, όταν χάθηκε το μέτρημα των αυτοματοποιημένων συνοριακών ελέγχων).
Μετά στέκεσαι στο σημείο του πατώματος που ‘χει κολλημένες τυπωμένες πατούσες, με το πρόσωπο να κοιτά προς την οθόνη που υπάρχει στο σημείο (όπως όταν μπαίνεις σε μια τράπεζα -ας πούμε). Αν όλα πάνε καλά, μηχάνημα τυπώνει το καλωσόρισμα σου στον προορισμό σου.
Αν είσαι Έλληνας που πας στις ΗΠΑ, θα περάσεις από την παραδοσιακή συνέντευξη, στην οποία καλείσαι να πείσεις τον εκπρόσωπο των αρχών πως δεν έχεις την παραμικρή διάθεση να ζήσεις στη χώρα. Ότι έχεις πάει για τουρισμό.
Όλα αυτά δεν ισχύουν για όλες τις εθνικότητες.
Εννοώ πως ακόμα δεν μπορούν να κάνουν χρήση των e-gates οι πάντες, παντού -αλλά μόνο όσοι επιλέγει το κάθε διεθνές αεροδρόμιο.
Αν είσαι Έλληνας που πας στις ΗΠΑ, θα περάσεις από την παραδοσιακή συνέντευξη, στην οποία καλείσαι να πείσεις τον εκπρόσωπο των αρχών πως δεν έχεις την παραμικρή διάθεση να ζήσεις στη χώρα. Ότι έχεις πάει για τουρισμό.
Παρεμπιπτόντως, οι ΗΠΑ έχουν και το πρόγραμμα precleareance που ‘τρέχει’ σε 15 περιοχές, 6 χωρών του πλανήτη (Δουβλίνο, Σάνον, Αρούμπα, Βερμούδες, Άμπου Ντάμπι, Νασάου, Κάλγκαρι, Έντμοντον, Χάλιφαξ, Μόντρεαλ, Οτάβα, Βανκούβερ, Βικτόρια και Ουίνιπενγκ).
Σε αυτές, υπάρχουν υπάλληλοι του US Customs and Border Protection (CBP) που ελέγχουν την καταλληλότητα των ταξιδιωτών, πριν μπουν σε πτήσεις για τη χώρα. Σύντομα θα προστεθούν στη λίστα οι Βρυξέλλες, το Άμστερνταμ, η Μπογκοτά, η Κολομβία και η Ταϊπέι, ενώ αργότερα θα γίνουν και άλλες προσθήκες.
Σε κάθε περίπτωση, για να έχεις το κεφάλι σου ήσυχο κάνε έναν κόπο και τσέκαρε τους κανόνες των e-gates στη χώρα του προορισμού σου, πριν πατήσεις επί των εδαφών της.
Ορισμένες χώρες ενδέχεται να απαιτούν προεγγραφή ή τελωνειακή φόρμα που πρέπει να συμπληρώσετε στο διαδίκτυο ή μέσω μιας εφαρμογής.
ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ
Το χρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Ένωση έργο FastPass, μέρος του Seventh Framework Programme, πρόγραμμα χρηματοδότησης έρευνας και ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ένα εναρμονισμένο σύστημα.
Οι περισσότερες e-gates των μελών του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου είναι οφείλουν να υπακούν με το ελάχιστο των στάνταρ ασφαλείας και τα διαβατήρια να έχουν τσιπ, όπου αποθηκεύονται το πρόσωπο και τα δακτυλικά αποτυπώματα του κατόχου.
Βάσει σχεδίου, εκτός της Δανίας και της Ιρλανδίας τα διαβατήρια της ΕΕ πρέπει να έχουν ψηφιακή απεικόνιση και βιομετρική σάρωσης δακτυλικών αποτυπωμάτων στα τσιπ RFID “συνδυασμός βιομετρικών στοιχείων που στοχεύει στη δημιουργία ενός ασυναγώνιστου επιπέδου ασφάλειας και προστασίας από δόλια έγγραφα ταυτοποίησης”.
Σύμφωνα με τις απαιτήσεις της ΕΕ, μόνο τα κράτη που έχουν υπογράψει τη συμφωνία του Σένγκεν απαιτείται να προσθέτουν βιομετρικά δακτυλικά αποτυπώματα.
Σε ό,τι αφορά τις e-gates, έχει το Βέλγιο στις Βρυξέλλες, η Τσεχία (το Easy Go ήταν η πρώτη υπηρεσία αυτοματοποιημένου ελέγχου στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη), η Δανία, η Φινλανδία, η Γαλλία, η Γερμανία (EasyPASS), η Ουγγαρία, η Ιρλανδία, η Ιταλία (ePassport gates), το Λουξεμβούργο, η Ολλανδία, η Νορβηγία, η Πορτογαλία (RAPID4ALL), η Ρουμανία, η Ισπανία και η Ελβετία.