Ποια ασθένεια φοβόμαστε περισσότερο όσο μεγαλώνουμε;

Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι η προχωρημένη ηλικία αποτελεί παράγοντα κινδύνου για τη συντριπτική πλειοψηφία των ασθενειών. Έτσι, το αδυσώπητο πέρασμα του χρόνου φέρνει αναπόφευκτα περισσότερους φόβους για τη φθίνουσα πορεία της υγείας μας…

Ποια είναι όμως η ασθένεια που τρέμουμε περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη; Σε αντίθεση με αυτό που θα περίμενε κανείς, δεν είναι ούτε το εγκεφαλικό ούτε ο καρκίνος.

Σύμφωνα με μια δημοσκόπηση που πραγματοποιήθηκε στη Βρετανία, το ένα τρίτο των ατόμων άνω των 55 ετών (ποσοστό περίπου 35%) φοβάται περισσότερο μήπως εκδηλώσει άνοια.

Ο καρκίνος, το εγκεφαλικό (10%) και η καρδιοπάθεια (4%) βρέθηκαν στις επόμενες θέσεις της λίστας του… τρόμου.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, 35,6 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο πάσχουν από κάποια μορφή άνοιας, ασθένεια που στερεί σε μεγάλο βαθμό από το άτομο την ποιότητα ζωής του, καθώς καταστρέφει τη μνήμη και αλλοιώνει την ίδια του την προσωπικότητα. Τα στοιχεία του ΠΟΥ δείχνουν επίσης ότι καταγράφονται κάθε χρόνο 7,7 νέα περιστατικά άνοιας.

Η μεγαλύτερη ανησυχία που εξέφρασαν οι συμμετέχοντες σχετικά με την άνοια ήταν ότι φοβούνται πως θα βλέπουν τους ηλικιωμένους συγγενείς τους ως βάρος ή πως δεν θα μπορούν να τους φροντίσουν όπως πρέπει.

Τι είναι άνοια;

Ο όρος «άνοια» αναφέρεται σε μια σειρά συμπτωμάτων που προκαλούνται από νοσήματα που καταστρέφουν τα εγκεφαλικά κύτταρα. Τα συμπτώματα αυτά είναι καταρ­χήν απώλεια της μνήμης και ακολούθως διαταραχή των υπο­λοίπων νοητικών λειτουργιών και μείωση της καθημερινής λειτουργικότητας. Πολύ συχνά υπάρχει στο ευρύ κοινό μία σύγχυση των όρων «άνοια» και  «Αλτσχάιμερ». Η άνοια είναι ένας περιγραφικός, γενικός όρος, ενώ η νόσος Αλτσχάιμερ είναι συγκεκριμένη ασθένεια, η οποία ευθύνεται για περισσότερες από τις μισές περιπτώσεις άνοιας. Η αμέ­σως επόμενη σε συχνότητα άνοια είναι η αγγειακή άνοια, η οποία προκαλείται από πολλαπλά εγκεφαλικά επεισόδια, μικρά ή μεγάλα. Άλλες μορφές άνοιας οφείλονται σε σπα­νιότερα αίτια όπως η νόσος με σωμάτια Lewy, η άνοια της νόσου Πάρκινσον, οι μετωποκροταφικές άνοιες κλπ.

Είναι η απώλεια της μνήμης σύμπτωμα του φυσιολογικού γήρατος;

Στο παρελθόν ήταν κοινή η πεποίθηση ότι η απώλεια μνή­μης είναι φυσιολογικό επακόλουθο των γηρατειών. Στη φυσιολογική διεργασία του γήρατος περιλαμβάνονται και οι δυσκολίες στη μνήμη. Οι φυσιολογικοί ηλικιωμένοι χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να μάθουν και να ανακαλέσουν τις πληροφορίες. Το επίπεδο όμως της μνημονικής λειτουργίας είναι συνολικά επαρκές  και τους επιτρέπει να βιώνουν την καθημερινότητά τους χωρίς ιδιαίτερα λειτουργικά προβλήματα. Αντίθετα, η μνήμη και η λειτουργικότητα των ασθενών με νόσο Αλτσχάιμερ είναι ξεκάθαρα επηρεασμένες και επιδεινώνον­ται σταθερά.

Υπάρχουν αναστρέψιμες άνοιες;

Σε πολύ λίγες περιπτώσεις η άνοια εμφανίζεται σαν αποτέλεσμα άλλου υποκείμενου σωματικού νοσήματος  μιας βαριάς ενδοκρινοπάθειας (υποθυρεοειδισμός) ή της έλλειψης από τον οργανισμό συγκεκριμένων βιταμινών και ιχνοστοι­χείων. Η άνοια μπορεί επίσης να αποτελεί σύμπτωμα όγκων του εγκεφάλου ή να είναι αποτέλεσμα τοξικής δράσης στον εγκέφαλο ουσιών όπως το αλκοόλ ή διαφόρων φαρμάκων (ηρεμιστικά και παλαιά αντικαταθλιπτικά και αντιυπερτασικά φάρμακα). Ψυχικές παθή­σεις, όπως η κατάθλιψη και η γενικευμένη αγχώδης διαταρα­χή μπορεί να προκαλέσουν μνημονικές δυσκολίες. Η ανίχνευση τέτοιων περιπτώσεων δευτερογενούς ανοϊκής συνδρομής έχει σημασία γιατί αντιμετωπίζοντας το υποκείμενο πρόβλη­μα βελτιώνουμε και τα συμπτώματα της άνοιας.

Γιατί είναι σημαντική η έγκαιρη διάγνωση της άνοιας;

Η έγκαιρη και ακριβής διάγνωση έχει σημασία γιατί επιτρέπει την έγκαιρη έναρξη φαρμακευτικής και μη φαρμακευτικής θεραπείας για τον ασθενή και γιατί δίνει στην οικογένεια χρονικά περιθώρια για ενημέρωση, αποδοχή της κατάστασης και προγραμματισμό για το μέλλον.

Tι είναι η άνοια πρώιμης έναρξης;

Η άνοια πλήττει κατά κύριο λόγο άτομα άνω των 65 ετών, όμως περίπου 5% των ατόμων με διάγνωση άνοιας, είναι ηλικίας 40 έως 65 ετών. Η άνοια πρώιμης έναρξης, όπως είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για αυτές τις περιπτώσεις, έχει σημαντικές κοινωνικοοικονομικές προεκτάσεις για τις οικογένειες των πασχόντων αφού όταν εμφανίζονται τα πρώτα συμπτώματα, τα άτομα βρίσκονται ακόμη σε παραγωγική ηλικία, με οικογένεια, ανήλικα παιδιά και σημαντικές οικονομικές υποχρεώσεις.

giatros-in.gr