Το τουρκικό «εμβόλιο»

Η Τουρκία του Ερντογάν προσφέρει μοναδική ευκαιρία στην Ευρωπαϊκή Ενωση να εξελιχθεί σε υπολογίσιμη δύναμη, να αποδείξει ότι την ώρα που οι ΗΠΑ αποσύρονται και η Κίνα αναδύεται, οι χώρες της Ευρώπης είναι αποφασισμένες να εξασφαλίσουν την ειρήνη και την ευημερία μέσω της συνεννόησης και της δημοκρατίας. Για να παραμείνει η Ε.Ε. σε αυτή την πορεία, όμως, πρέπει να δείξει ότι, πέρα από την «ήπια» δύναμη που προβάλλει, είναι έτοιμη να διαφυλάξει τη δική της ασφάλεια –και της ευρύτερης περιοχής– με κάθε μέσο. Η κλιμακούμενη επιθετικότητα της Τουρκίας μπορεί να προκαλέσει την αντίδραση, τη θωράκιση της Ε.Ε., πριν οι χώρες-μέλη βρεθούν αντιμέτωπες με ακόμη μεγαλύτερες απειλές. Η Τουρκία, δηλαδή, μπορεί να λειτουργήσει ως «εμβόλιο» που θα επισπεύσει την ευρωπαϊκή αμυντική συνεργασία, ενισχύοντας έτσι και τη διπλωματία της Ε.Ε., ώστε η Ευρώπη να είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει σοβαρότερες απειλές.

Η τουρκική πρόκληση είναι χρήσιμη επειδή είναι μεν υπαρκτή, αλλά και, εν πολλοίς, αποτέλεσμα της ευρωπαϊκής ανοχής και μακαριότητας. Εάν η Ε.Ε. επιβάλει τους δικούς της όρους στην Τουρκία, η απειλή θα περιοριστεί· εάν συνεχιστεί ο κατευνασμός του Ερντογάν, τότε οι χώρες-μέλη θα αποδείξουν ότι δεν έχουν τη βούληση να προστατεύσουν την ασφάλεια, τις αρχές και την ποιότητα ζωής τους, ότι είναι ευάλωτες σε κάθε απειλή. Μετά το Brexit, η Γαλλία είναι η μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη της Ε.Ε. Ο Εμανουέλ Μακρόν γνωρίζει την ανάγκη να αντιμετωπιστεί ευθέως η τουρκική πρόκληση, ενώ το ΝΑΤΟ φαίνεται να μην καταλαβαίνει πόσο η ανοχή προς την Τουρκία το υπονομεύει. Εάν δεν αναπτυχθεί η ευρωπαϊκή αμυντική συνεργασία, τότε και η ασφάλεια και η οικονομική προοπτική των χωρών-μελών θα κινδυνεύσουν περισσότερο. Εάν η Γαλλία βρει στήριξη στη σύγκρουση με την Τουρκία –όπως βρήκε η Ελλάδα στην αρχή του χρόνου, στα σύνορά της– τότε όλη η Ευρώπη θα κερδίσει. Αλλιώς, όλη η Ευρώπη χάνει.

Η Γερμανία καλείται να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο, να επιδιώξει την αμυντική θωράκιση της Ε.Ε., μαζί με την οικονομική. Το μερίδιο ευθύνης της Ελλάδας είναι να παραμείνει νηφάλια, να μην παρασυρθεί από τις προκλήσεις, να διαχειρίζεται πρόσφυγες και μετανάστες με ανθρωπιά, να καταθέσει ρεαλιστικές προτάσεις για τη σταθερότητα της περιοχής. Στόχος είναι η Τουρκία να αναγκαστεί να συμπεριφέρεται σαν τα μέλη της Ε.Ε., όχι αυτή να καθορίζει τις μεταξύ τους σχέσεις.

ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ

https://www.kathimerini.gr/