Ξαναδιαβάζοντας την «Προς Ρωμαίους» Επιστολή

Με τις επιστολές του, ο Απόστολος Παύλος, ως γνωστόν, απευθύνει νουθεσίες προς τους νεήλυδες, χάρη στις περιοδείες και τη διδασκαλία του, στο Χριστιανισμό.

Οι νουθεσίες του σχετίζονται τόσο με τις θεωρητικές αρχές του Χριστιανισμού, όσο και με τον τρόπο με τον οποίο οφείλουν να ζουν οι διδαχθέντες το λόγο του Ιησού Χριστού και τα κηρύγματα του Αποστόλου Παύλου.

Στο παρόν σημείωμα, θα ξαναδιαβάσουμε την «Προς Ρωμαίους» επιστολή του Αποστόλου Παύλου (σ.σ.: η απόδοση στη δημοτική γλώσσα δική μου) και θα προσπαθήσουμε, συνδέοντας κάποιες από τις συμβουλές που δίνει στους παραλήπτες του, να αντιληφθούμε το βαθύτερο νόημα όλων όσα δίδαξε σε αυτούς.

Ο Παύλος θέλει να επισκεφθεί τους Ρωμαίους, για να τους «μεταδώσει ένα πνευματικό χάρισμα που θα τους στηρίξει» στις δυσκολίες του βίου (κεφάλαιο α, παρ. 11) . Το χάρισμα αυτό είναι η δύναμη της πίστης, γιατί εξασφαλίζει και την αγάπη του Θεού προς τον άνθρωπο, αλλά και τον ίδιο τον άνθρωπο βοηθά να υπερνικήσει το κακό, να μην αφήνει τα σωματικά πάθη να τον καθορίζουν ανεξέλεγκτα από τη μια και να προτάσσει από την άλλη πάντα ό,τι ορίζει ως καλό η διδασκαλία του Χριστού, καλό για την ψυχή του και για το ανθρωπογενές περιβάλλον του.

Πολύτιμη είναι η πίστη του ανθρώπου στο Θεό. «Η δύναμη του Θεού είναι σωτηρία σε καθένα που πιστεύει σε αυτόν» (α, 16), εφόσον, κατά τον Παύλο, με το ευαγγέλιο του Χριστού αποκαλύπτεται σε όσους πιστεύουν η δικαιοσύνη του Θεού και, όπως λέγεται, «ο δίκαιος θα ζήσει χάρη στην πίστη του» (α, 17). Στον αντίποδα τούτου, «η οργή του Θεού φανερώνεται ουρανόθεν σε κάθε ανθρώπινη ασέβεια και αδικία» (α, 18).

Ο Θεός, γράφει ο επιστολογράφος μας στο κεφάλαιο β, παρ. 4, είναι πλούσιος στην χρηστότητα, στην υπομονή και στη μακροθυμία. Και μάλιστα, η χρηστότητα του Θεού οδηγεί τον άνθρωπο στη μετάνοια, δείχνει, δηλαδή, στον άνθρωπο πώς να μεταμεληθεί όσες φορές παρασύρεται από προσωπικές του «αδυναμίες» ή εξωγενείς παράγοντες. Επιπλέον, η εύνοια του Θεού και η δωρεά του Ιησού Χριστού έσωσαν πολλούς ευσεβείς ανθρώπους (κεφάλαιο ε, παρ. 15) από το κακό, δείχνοντάς τους το δρόμο του καλού.

Αντίθετα, όμως, όπως ο Παύλος λέει στο β, 5, η σκληροψυχία, η άδικη και η αμετανόητη καρδιά «θησαυρίζει» για έναν άνθρωπο την οργή του Θεού απέναντί του στην ημέρα του θυμού και της αποκάλυψης του Θεού, γιατί, σύμφωνα με το β, 6, ο Θεός αποδίδει στον καθένα «κατά τα έργα αυτού», αν και δεν διακατέχεται από «προσωποληψία» (β, 11). Η θεομίσητη σκληροψυχία και η αδικία των ανθρώπων συνήθως, όπως συμβαίνει και στις μέρες μας, οφείλονται στην ενδοτικότητα του σώματος σε πρόσκαιρες και επιφανειακές ανάγκες και στην προσπάθεια του ανθρώπου να τις πραγματώσει σε βάρος των συνανθρώπων του συμπεριφερόμενος σκληρά, άδικα και απάνθρωπα στους άλλους.

Και αυτά συμβαίνουν ή πρόκειται να συμβούν στους ανθρώπους όταν δίνουν στο προβάδισμα στο σώμα παραμελώντας την ψυχή και το πνεύμα και οδηγούνται εξαιτίας του σε «αμαρτίες», γιατί, σύμφωνα με τα γραφόμενα του Παύλου (κεφάλαιο στ, παρ. 23), «η ανταμοιβή της αμαρτίας είναι ο θάνατος, ενώ το δώρο του Θεού είναι η αιώνια ζωή με τη μεσολάβηση του Ιησού Χριστού του Κυρίου μας». Λέγοντας «αμαρτία» εννοούμε, βέβαια, τα ψυχικά ολισθήματα ή την υποχώρηση στα σωματικά πάθη η οποία μας οδηγεί σε λανθασμένες και μη – κατά την τρέχουσα έννοια της Ηθικής και εφαρμογή των άγραφων νόμων της – ηθικές σκέψεις ή πράξεις.

Κάθε άνθρωπος, όμως, που θέλει να ακολουθήσει το θεϊκό λόγο έχει να αντιμετωπίσει στην καθημερινή του ζωή τον αγώνα που ορθώνει το κακό προκειμένου να του επιβληθεί ενάντια στο δικό του αγώνα να κάνει το καλό. Και πώς βλέπει αυτήν την αντιπαλότητα κακού – καλού ο Παύλος; Στο κεφάλαιο ζ, παρ. 21 – 25, διαβάζουμε ότι ο Θεός διά του Ιησού Χριστού δεν αφήνει τον άνθρωπο να παρασυρθεί από τους νόμους του κακού, οι οποίοι εμφανίζονται στις αδυναμίες και τις επιθυμίες του σώματος, αν και ο άνθρωπος γλυκαίνεται να κάνει το καλό, ακολουθώντας το νόμο του νου και του Θεού του. Έχει μεγάλη σημασία αυτό, εφόσον το να παρασύρεται κάποιος από τις σαρκικές επιθυμίες είναι – κατά τον Παύλο – θάνατος (κεφάλαιο η, παρ. 6).

Το σώμα, διά «της λύπης, της στενοχώριας, της πείνας, της γύμνιας» (κεφάλαιο η, παρ. 35), ίσως απομακραίνει κάποτε τον άνθρωπο από την αγάπη του Χριστού. Όλα, όμως, αυτά μαζί και με τον φόβο της απώλειας της ζωής υπερνικώνται με τη βοήθεια του Θεού που μας αγάπησε (η, 37). Ο Απόστολος Παύλος, όμως, όπως καταλαβαίνουμε αν διαβάσουμε προσεχτικά τα εδάφια τούτα, δεν προτείνει στους Ρωμαίους να «αυτοευνουχιστούν» και να «νεκρώσουν» το σώμα τους, αλλά τους καλεί να ελέγξουν και να τιθασέψουν όσο το δυνατό πιο πολύ όσα από τα σωματικά πάθη θα εδύναντο να ξεστρατίσουν την ανθρώπινη ψυχή από τις αρχές και τις αξίες του λόγου του Θεού και από την αληθινή πίστη.

Ποιοι είναι, λοιπόν, οι νόμοι της ψυχής που είναι αψευδείς μάρτυρες της αληθούς πίστης και εξασφαλίζουν στον άνθρωπο την αγάπη του Θεού; Ας ξαναδούμε όσα γράφει ο Απόστολος Παύλος προς τους Ρωμαίους στο κεφάλαιο ιβ (παρ. 9 – 21): Ανυπόκριτη αγάπη, προσκόλληση στο καλό, στοργή και νοιάξιμο προς τους άλλους, καλλιέργεια του πνεύματος, ελπίδα και αισιοδοξία, υπομονή στις λύπες, φιλοξενία, συμπόνια στους άλλους και στις χαρές και στις λύπες, καλή συμπεριφορά προς όποιους μας κακολογούν, μετριοφροσύνη και ταπεινότητα, μη ανταπόδοση του κακού, ειρηνική αντιμετώπιση όλων των ανθρώπων, όχι εκδικητικότητα, να προτάσσουμε το καλό και δι’ αυτού θα νικούμε το κακό.

Και όλα αυτά, όπως επισημαίνει ο επιστολογράφος μας, συμπυκνώνονται στην παρ. 8 του ιγ κεφαλαίου της παρούσας επιστολής, «Σε κανέναν δεν οφείλετε τίποτα άλλο παρά μονάχα το να αγαπά ο ένας τον άλλο» και καθώς – όπως διαβάζουμε στο κεφάλαιο ιγ, παρ. 10 – «η αγάπη δεν κάνει κακό στο γείτονά μας, είναι, λοιπόν, η αγάπη τήρηση του νόμου (του Θεού)».

Και από τις καταληκτικές της «Προς Ρωμαίους» Επιστολής συμβουλές που δίνει ο Απόστολος Παύλος αυτή εδώ έχει πολύ μεγάλη αξία, «να είστε σοφοί στο καλό, αλλά και άμαθοι στο κακό» (κεφάλαιο ιστ, παρ. 19). Έτσι, κατά τη γνώμη του επιστολογράφου, ο άνθρωπος, μεστός από τη θεόπνευστη σοφία του Ιησού Χριστού και απαλλαγμένος από τα δεινά που του επιφέρουν οι αχαλίνωτες σωματικές επιθυμίες, φτάνει κοντά στο Θεό και εξασφαλίζει την αγάπη του και τη σωτηρία της ψυχής του.

Του Γ. Η. Ορφανού – aixmi-news.gr