Το πρώτο πράγμα που μου κίνησε το ενδιαφέρον γι’ αυτό τον οργανισμό ήταν το παρακάτω βιντεάκι. Με αυτό λοιπόν θα ξεκινήσουμε αυτή τη συνέντευξη της Δευτέρας, γιατί θεωρώ, ότι μέσα σε αυτά τα λίγα λεπτά της παρουσίασης θα διαμορφώσετε μια σαφή και πλήρη άποψη για το τι ακριβώς σημαίνει η φράση, «messolonggibylocals», έτσι ώστε η συζήτηση που θα ακολουθήσει με το διαχειριστή του κόμβου Αλέξανδρο Παναγιωτόπουλο, να ‘ρθει και να «δέσει» την πρώτη εντύπωση με την αγάπη του ανθρώπου που μιλάει για το δημιούργημά του, ένα δημιούργημα, που η τοπική κοινωνία το αγκάλιασε και το έκανε δικό της.

 

Ο Αλέξανδρος ζει στο Μεσολόγγι. Σπούδασε στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Ελλάδας, στο τμήμα των Οικονομικών Επιστημών και έχει εργαστεί σε προγράμματα ως φωτογράφος και παραγωγός βίντεο ενώ συμμετέχει σε ομάδες πολιτών που στοχεύουν στην αλλαγή της πόλης και στην προστασία του περιβάλλοντος.

Πιστεύει στην αλλαγή μέσα από συμμετοχικές διαδικασίες και αυτό είναι που στοχεύει μέσα από το MessolonghiByLocals.

Το MessolonghiByLocals καταγράφει και αναδεικνύει την ταυτότητα του Μεσολογγίου μέσα από συμμετοχικές διαδικασίες με τους ίδιους τους πολίτες.

Είναι ιδρυτής του κοινωνικού και πολιτιστικού χώρου «LocalHub- Τοπικός Κόμβος» που βρίσκεται στο κέντρο του Μεσολογγίου, όπου εδρεύει ο οργανισμός. Έχει υπάρξει υπότροφος του προγράμματος «START: Create Cultural Change» του RobertBoschStiftung σε συνεργασία με το Goethe-Institut στη Θεσσαλονίκη και τη γερμανική οργάνωση κοινωνικών και πολιτιστικών κέντρων, με την υποστήριξη των ιδρυμάτων Λάτση και Μποδοσάκη.

Αρχικά, ως ένας από τους 30 επιλεχθέντες του «START: Create Cultural Change 2018-19» ακολούθησε ένα πρόγραμμα ανάπτυξης ικανοτήτων σχετικά με την πολιτιστική διαχείριση, διαρκείας δύο μηνών αρχικά στο Βερολίνο και στην συνέχεια στο κοινωνικό-πολιτιστικό κέντρο «NellieNashorn» στην πόλη Λέραχ της Γερμανίας. Την περίοδο αυτή πραγματοποίησε στο «NellieNashorn», μια συμμετοχική έκθεση φωτογραφίας με τον τίτλο «MyLörrachis…/MyMessolonghiis…».

Το Δεκέμβρη του 2019 ξεκίνησε την πολιτιστική του πρωτοβουλία «MessolonghibyLocals» στην πόλη του Μεσολογγίου, η οποία στα πλαίσια της δεύτερης φάσης του προγράμματος «START: Create Cultural Change» επιλέχθηκε προς χρηματοδότηση (μαζί με άλλες 14 πρωτοβουλίες στην Ελλάδα).

Τον Ιούνιο του 2019 έλαβε για την πολιτιστική του πρωτοβουλία βραβείο «ScalingAward» από το πρόγραμμα «START: Create Cultural Change».

Παράλληλα, το καλοκαίρι του 2019 το «MessolonghibyLocals» συμμετείχε στο πρόγραμμα «BECC – Bridgebetween European Cultural Centres» του ENCC (European Network of CulrtualCentres)και ταξίδεψε στην Λετονία, για να γνωρίσει τον οργανισμό «Valmiera Cultural Centre».

Το Σεπτέμβριο του 2019 συμμετείχε στη συνάντηση του δικτύου «ChangeMakerXChange», με θεματική το Placemaking’ Re-Imagining Community Spaces, στην Αρμενία ως ένας νέος άνθρωπος που προσπαθεί μέσα από τον πολιτισμό να ενεργοποιήσει την τοπική κοινωνία και να φέρει αλλαγή.

 

Λευτέρης Τηλιγάδας

---

 

«MessolonghiByLocals»

Αλέξανδρος Παναγιωτόπουλος:

«Να αναδείξουμε τον τόπο μας

μέσα από το βλέμμα της τοπικής κοινωνίας»

 

 

Λ.Τ.: Καταρχάς, Αλέξανδρε, θα ήθελα να μου πούμε δυο λόγια για το ξεκίνημα όλης αυτής της προσπάθειας.

Α.Π.: Το «MessolonghibyLocals»ξεκίνησε στην πράξη το 2018 από το πρόγραμμα «START: Create Cultural Change», ένα πρόγραμμα υποτροφιών, που απευθυνόταν σε νέους που επιθυμούσαν να κάνουν τις ιδέες τους πράξη αναπτύσσοντας πρωτοβουλίες με σημαντικό κοινωνικό αντίκτυπο. Το πρώτο στάδιο αυτού του προγράμματος υλοποιήθηκε στη Γερμανία για ένα διάστημα δύο μηνών, οι οποίοι ήταν γεμάτοι από ανταλλαγή γνώσεων και δημιουργία. Εκεί δουλέψαμε και υλοποιήσαμε ένα μικρό projectστο πλαίσιο μιας αρχικής ιδέας με αποτέλεσμα στο τέλος αυτής της πρώτης φάσης του προγράμματος να καταφέρουμε να αποκτήσουμε ένα πρώτο μικρό κεφάλαιο της τάξης των 10.000 ευρώ, για τη δημιουργία του κοινωνικού-πολιτιστικού κέντρου, την υποστήριξη της συμμετοχικής χαρτογράφησης και την δημιουργία της ιστοσελίδας μας που περιέχει διαδραστικούς χάρτες και τις πολιτιστικές διαδρομές. Με το πέρας μερικών μηνών από την δημιουργία του «MessolonghibyLocals» κερδίσαμε  και το «Scalingaward»του προγράμματος «START»το οποίο μας βοήθησε να αναπτύξουμε περαιτέρω τις δράσεις μας, να υλοποιήσουμε το πρώτο Φεστιβάλ με τίτλο «MessolonghibyLocals: Εξερεύνησε την τοπική ταυτότητα» και να επεκτείνουμε τον πολιτιστικό χώρο στον επάνω όροφο.

Λ.Τ.: Αυτή ήταν και η βασική αρχική ιδέα;

Α.Π.: Αυτή ήταν η ιδέα, η οποία βρήκε την υποστήριξη που απαιτούνταν, έτσι ώστε να βρει και το φυσικό της χώρο.

 

 

Λ.Τ.: Πώς ονομάζεται αυτός ο χώρος και πού βρίσκεται;

Α.Π.: Το «Local HUB» είναι ένας κοινωνικός πολιτιστικός χώρος, που βρίσκεται στην πλατεία Αθανασίου Ραζή-Κότσικακαι ο οποίος αυτή την εποχή λόγω των μέτρων περιορισμού της διάδοσης του covid-19 είναι κλειστός. Στο χώρο αυτό πραγματοποιούνται εκθέσεις, γίνονται παρουσιάσεις, εργαστήρια χαρακτικής και φωτογραφίας, διοργανώνονται σεμινάρια ενώ ταυτόχρονα αποτελεί τόπο συνάντησης των ομάδων και όσων συμμετέχουν στη συμμετοχική χαρτογράφηση για τη δημιουργία πολιτιστικών διαδρομών για την ανταλλαγή απόψεων και το συντονισμό των δράσεων που αναπτύσσουν. Ταυτόχρονα είναι ένας φιλόξενος χώρος για όσους επιθυμούν να δουλέψουν προσωπικά projectή να αξιοποιήσουν τη δυνατότητα που τους δίνει το αναγνωστήριο.

Λ.Τ.: Ο χώρος αυτός είναι ανοικτός σε όλη την τοπική κοινωνία ή μόνο για τα μέλη των ομάδων που προανέφερες;

Α.Π.: Είναι ένας ανοικτός κοινωνικός χώρος, που μπορεί να τον αξιοποιήσει ο καθένας. Λειτουργεί καθημερινά από τις 10:00 το πρωί μέχρι τη 1:00 το μεσημέρι και από τις 5:00 έως τις 8:00 το απόγευμα.

 

 

 

 

Λ.Τ.: Πώς είναι δομημένη στην υλοποίησή της η συμμετοχική χαρτογράφηση της πολιτιστικής ταυτότητας του Μεσολογγίου;

Α.Π.: Η πολιτιστική ταυτότητα της πόλης κωδικοποιείται σε επιμέρους ενότητες, οι οποίες κατηγοριοποιούνται από το γενικότερο πλαίσιο των χαρακτηριστικών στοιχείων που τις διακρίνουν. Έτσι, έχουμε τις ιστορικές διαδρομές, τις περιβαλλοντικές, τις πολιτιστικές διαδρομές τέχνης, τις διαδρομές αρχιτεκτονικής κ.ά. Κάθε μία από αυτές τις διαδρομές χαρτογραφείται από τους ίδιους τους περιπατητές, οι οποίοι είτε σε ομάδες είτε ως μεμονωμένα άτομα και ανάλογα με το ενδιαφέρον που η κάθε μια ή ο καθένας αντίστοιχα έχει, καταγράφουν και αναδεικνύουν τα σημαντικά πολιτιστικά στοιχεία που τις διακρίνουν. Για παράδειγμα οιαρχιτεκτονικές διαδρομές περνούν από όλα τα αξιόλογα ιστορικά και πολιτιστικά κτίρια της πόλης, δίνοντας τη δυνατότητα στους επόμενους περιπατητές να ενημερωθούν για τα αρχιτεκτονικά και ιστορικά χαρακτηριστικά που διακρίνουν τα κτίρια που συναντούν διανύοντας την εκάστοτε χαρτογραφημένη  διαδρομή.

Η συμμετοχική χαρτογράφηση και δημιουργία των πολιτιστικών διαδρομώνεπιτυγχάνονται με συστηματική έρευνα, με φωτογραφίσεις, καταγραφές, συγκέντρωση προφορικών μαρτυριών από συμπολίτες που μεταφέρουν τη βιωματική τους εμπειρία. Η διαδικασία της πολιτιστικής χαρτογράφησης σε συνδυασμό με τις εκθέσεις, τις παρουσιάσεις και γενικότερα τις δράσεις που υλοποιούνται στο «Local HUB» συμβάλουν στην σύνθεση του πολιτιστικού αποτυπώματος της μεσολογγίτικης κοινωνίας.

Όλες αυτές οι δραστηριότητες στόχο έχουν και οι ίδιοι οι Μεσολογγίτες να γνωρίσουν καλύτερα τον τόπο τους αλλά και οι επισκέπτες της πόλης να ενημερωθούν και να «ανακαλύψουν» τον τόπο μέσα από το βλέμμα της τοπικής κοινωνίας.

 

 

Λ.Τ.: Από πόσα μέλη αποτελείται αυτή τη στιγμή η ομάδα του «messolonghibylocals», Αλέξανδρε;

Α.Π.: Αυτή τη στιγμή όσοι μετέχουν ενεργά, ο καθένας μέσα από το δικό του κομμάτι ενδιαφέροντος, είμαστε πενήντα έξι (56) μέλη περίπου, τα περισσότερα από τα οποία είναι εθελοντές. Εκείνο όμως που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι, ότι όλοι όσοι συμμετέχουμε σε αυτή την πρωτοβουλία είμαστε ισότιμοι μεταξύ μας και μέσα από τακτικές συναντήσεις η κάθε ομάδα ή και όλοι μαζί, όταν απαιτείται, συναποφασίζουμε και οργανώνουμε τις δράσεις που αφορούν στην κάθε ομάδα. Τη συνολική ευθύνη την έχει ένας κεντρικός πυρήνας, ο οποίος ασχολείται περισσότερο με τις πιο γραφειοκρατικές εργασίες που η λειτουργία και οργάνωση του χώρου απαιτεί, με το συντονισμό του οποίου είμαι επιφορτισμένος ο ίδιος με τη σημαντική συνεργασία της κ. Παπανικολάου.

Λ.Τ.: Πώς αντιμετώπισε η τοπική κοινωνία τους «Locals»; Έχετε τη θεσμική και κοινωνική στήριξη στο έργο σας από την τοπική κοινωνία και τους θεσμούς της;

Α.Π.: Η στήριξη πραγματικά και σε πρακτικό και σε ηθικό-εμψυχωτικό επίπεδο είναι σημαντική. Πέρα από τους χρηματοδότες-χορηγούς που μας στηρίζουν με θέρμη, υπάρχει και η στήριξη που έχουμε πάρει σε πολλές πρωτοβουλίες από μεμονωμένους πολίτες, οι οποίοιμε διάφορες δωρεές στον οργανισμό μάς δίνουν τη δυνατότητα να καλύπτουμε τις δαπάνες και να προχωράμε σε ακόμα περισσότερες δράσεις.

 

 

 

 

Λ.Τ.: Υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος  σχεδιασμός, Αλέξανδρε, για τις δράσεις της ομάδας το επόμενο διάστημα;

Α.Π.: Η αρχική στόχευση για τη συνέχεια είναι η χαρτογράφηση ακόμα περισσότερων διαδρομών και η εμπλοκή σε αυτή τη διαδικασία ακόμα περισσότερων πολιτών, έτσι ώστε ακόμα περισσότεροι όχι μόνο να μπορέσουν να γνωρίσουν σε βάθος την πολιτιστική ταυτότητα του τόπου μας, αλλά και να συμμετέχουν ενεργά και οι ίδιοι στην ανάδειξη του πολιτιστικού αποτυπώματος της τοπικής μας κοινωνίας.

Ταυτόχρονα σχεδιάζουμε σε καθημερινή βάση την ανάδειξη και την εξωστρέφεια όλης αυτής της δουλειάς, που θα την κάνει γνωστή σε όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους ακόμα και έξω από τα στενά όρια της πόλης του Μεσολογγίου. Βέβαια η καραντίνα και οι περιορισμοί που έχουν επιβληθεί μας έχουν κρατήσει κάπως πίσω από όσα έχουν σχεδιαστεί από το προηγούμενο καλοκαίρι.

Βασικό μας μέλημα και επιδίωξη είναι τα βήματα που κάνουμε να είναι καταρχάς στέρεα και να τα διακρίνει μεγάλος βαθμός υπευθυνότητας και οργάνωσης, να μην είναι δηλαδή πρόχειρα και επιπόλαια σχεδιασμένα. Ήδη έχουμε δημιουργήσει μερικά «πακέτα εμπειριών», όπως αποκαλούμε τις συνδυασμένες δράσεις, τα οποία είναι στη διάθεση των επισκεπτών της πόλης μέσα από μια συγκεκριμένη φόρμα που μπορεί να βρει κανείς στην ιστοσελίδα μας.

Εκείνο όμως που μας χαροποιεί ιδιαίτερα είναι η ανταπόκριση της τοπικής κοινωνίας, η οποία πέρα από την υποστήριξη και τη συμμετοχή στις δράσεις που είναι μεγάλη και «ζεστή» για τα τοπικά δεδομένα, θεωρούν τις συγκεκριμένες δράσεις δική τους υπόθεση και ο καθένας από αυτούς που συμμετέχουν βάζει το δικό του λιθαράκι, προσφορά ατομική και συλλογική στην τοπική μας κοινωνία.

 

Λ.Τ.: Τι είναι εκείνο, Αλέξανδρε, που θα έλεγες στο τέλος αυτής της μικρής μας κουβέντας έτσι ώστε να λειτουργήσει συνοπτικά και ως επίλογος σε αυτή την παρουσίαση του οργανισμού «messolonggibylocals»;

Α.Π.: Θα ήθελα να παροτρύνω όσους μας διαβάσουν να επισκεφθούν το χώρο μας στο Μεσολόγγι, να συμμετάσχουν στις δράσεις μας και να δουν στην πράξη τι είναι ακριβώς αυτό που κάνουμε, να μας εμπιστευθούν και να βάλουν και αυτοί το δικό τους λιθαράκι σε όλο αυτό που επιχειρούμε με ποιότητα και μεράκι να στήσουμε εδώ, στην άκρη της λιμνοθάλασσας.